Bijna een half uur later stonden Bressers en Tosh buiten, er hing een broeierige warmte, terwijl de portier half geïnteresseerd toekeek. Tosh Blakely bestudeerde nog ietwat overdonderd het kaartje van een goede kleermaker in de stad, want sommige dingen veranderden nooit, zoals een representatief voorkomen. In zijn linkerhand hield hij de koffer vast, met zijn rechter gaf hij Blakely een hand, een veel volwassener man dan de jongen die hij maanden geleden voor het eerst voor zich had zien staan.
“Wees voorzichtig, hou de Majesteit in ere en blijf je gezonde verstand gebruiken en zeker ook de lessen die je van je moeder hebt geleerd,” zei Bressers.
“En de moordenaar van mijn moeder?” vroeg Tosh.
“Waarom ben je er binnen zelf niet over begonnen?”
“Volgens mij weet de politie goed wie mijn moeder heeft vermoord, maar kunnen ze niets bewijzen.”
In zijn gedachten speelde Bressers met de wetenschap dat Lydia van haar jeugdliefde de verzekering had gekregen dat ze samen zouden overwinteren op het eiland St. George. Manfred, die een vooruitgeschoven pion heette te zijn, of misschien zelfs een ongeleid projectiel dat een spel trachtte te spelen en kansloos had verloren. Er moest nog veel meer worden uitgezocht, het was zelfs mogelijk dat Foley op de achtergrond een veel grotere rol had gespeeld.
Het was een goed idee als de financiën van zijn oude supervisor aan een zorgvuldig onderzoek werden onderworpen. Het archief van Teunissen zou in een garagebox van Foley teruggevonden kunnen worden.
Alle contacten gingen vanaf het begin via Foley en er waren doden bij gevallen. De rol van speler lag John Bressers beter dan pion, zoals Manfred pastoor, die bekend stond als een nauwelijks serieus te nemen sjacheraar en daarom werd opgeofferd. In het vervolg zou hij Brahms een tikje wantrouwen en haar autoriteit anders dan Foley niet zomaar accepteren.
“Laat de politie haar werk nu gewoon doen, vanaf vandaag heb je het recht om mee te denken, bewijsmateriaal aan te dragen, als je dat soms vindt. Al moet je bedenken dat de tijd van het wilde westen ten einde loopt, ook Foley heeft zich daarin vergist.”
Beide mannen wandelden rustig verder, Bressers overwoog een goed restaurant op te zoeken, maar besloot dat het voorlopig voldoende was geweest in deze gemeente. Zeker vandaag had hij er genoeg van.
“Is de moord op Kennedy een complot geweest?” Het was Tosh die de vraag stelde, maar half in zijn achterhoofd hoorde Bressers de stemmen van Teunissen en zijn zoon praten die het er altijd over hadden, elke keer als er een gesprek dood dreigde te vallen. Vroeg of laat kwam Kennedy ter sprake. Een levende herinnering die maar niet wilde verdwijnen.
“Nee, dat was het werk van een eenzame verwarde ziel,” zei Bressers die er schoon genoeg van had. “Normaal zijn die kerels ongevaarlijk, maar als ze goed kunnen schieten dan kan het een probleem zijn.”
Voor de ingang van de parkeergarage bleef Tosh staan en bestudeerde het beeldscherm van zijn telefoon. “Dank je wel, John. Ik moet daarheen, geloof ik, er zit een kleermaker op me te maken.”
“Tot ziens, jongen,” zei Bressers.
Heel even bleef hij staan kijken, terwijl Tosh Blakely verderliep naar een adres dat Bressers sinds zijn indiensttreding ruim dertig jaar geleden niet meer had bezocht. Er sloop een vreemd idee naar binnen en hij vroeg zich af of Tosh beter zou functioneren als advocaat, omdat de nieuwe tijd daar meer behoefte aan zou hebben. Hij zou er pas over enkele maanden over moeten beginnen, misschien een keer als hij zijn oude vriend Sven Boele over de vloer zou krijgen.
In de parkeergarage betaalde hij de tijd die hij had gestaan, liep verder en hoorde een berichtje binnenkomen, maar keek pas toen hij in zijn auto zat.
13-03-81.
Amper een uur geleden waren investigators aan het verhoor van Hans van der Schoor begonnen en nu kreeg hij voor het eerst weer een berichtje binnen van zijn anonieme bedreiger die volgens Jongejans naar de naam Michel Grijs zou moeten luisteren. Het was mogelijk toch een goed idee om eerst eens wat te gaan eten, langs de snelweg waren er prima gelegenheden. Daarna zou de jacht op Michel Grijs beginnen.
Tijdens de rit naar het wegrestaurant, kreeg Bressers nu en dan het gevoel dat een en dezelfde auto vrij kort achter de zijne bleef rijden zonder dat het gezicht van de bestuurder goed zichtbaar wilde worden. Alle gebeurtenissen van de afgelopen tijd hadden hem een tikje paranoïde gemaakt, of iets meer oplettend dan normaal. Soms werd de afstand met zijn vermeende volger iets groter, dan was het ineens weer kleiner.
Hij slaagde erin zijn auto te parkeren in de schaduw van een paar bomen die er na de droogte treurig uitzagen. In het wegrestaurant nam hij plaats aan een tafeltje en stuurde een berichtje naar Giselle Brahms, omdat hij het woonadres van Grijs wilde weten.
Terwijl hij aan een tafeltje zat en wilde beginnen aan zijn broodje warm vlees, kreeg Bressers een reactie.
Hij checkte het bericht en vond een postcode en huisnummer. Meer stond er niet en het was genoeg.
Aan een serveerster die voorbij liep vroeg hij of ze een tweede kopje koffie voor hem had. De jonge vrouw knikte heel even en ging weer verder. De woning van Grijs bevond zich in een dorp, anders dan Bressers had hij niet gekozen voor een grote stad en woonde minder afgelegen dan Greg Teunissen had gedaan. Tegenwoordig bood internet voldoende mogelijkheden om voorbereidingen te treffen, aangezien het Bressers ruimschoots de kans bood om te bestuderen hoe hij het huis van Grijs het beste zou moeten benaderen. Helaas ging Google Earth niet veel verder dan straatbeelden, een stukje oprijlaan. Het maakte het werk van een incident manager die een klusje mee had gekregen stukken eenvoudiger.
Korte tijd later schoof hij zijn bord weg en zette de serveerster op ongeveer hetzelfde moment zijn tweede koffie neer. Op het scherm van de telefoon zocht hij naar het bekende slachtoffer dat op een 13 maart zijn leven was verloren en het bleek om de Russische tsaar Alexander de Tweede te gaan. 1881.
Er ging een bekende man tegenover hem zitten en die er weinig anders uitzag dan hij bij de begrafenis van Greg had gedaan. Het klopte dat iemand hem op de snelweg aan het volgen was. Om die reden verbaasde het hem niet dat Fred Nieuwenhuizen plaatsnam.
“Ben je me nou aan het volgen?”, vroeg Bressers.
“Ja,” antwoorde Nieuwenhuizen die er een vriendelijke glimlach van probeerde te maken, de enige man in het restaurant die een echte jas droeg. “Ik hield de omgeving van het kantoor in de gaten, toen jij ineens voorbijkwam met Peter Tosh Blakely.”
”Foley is dood.”
“Hoe?”
“Zelfmoord.”
“Heeft hij de Majesteit in ere gehouden?”
“Ja.”
“Da’s dan mooi voor de familie.”
“Zeker.”
Er viel een korte stilte. “En nu? Terug naar St. George?”, vroeg Bressers die het kopje oppakte.
“Naar mijn huis op palen, ja, heel graag zelfs.”
“Moet ik doen alsof ik nergens van weet?”
“Normaal toch?”, vroeg Nieuwenhuizen.
“Dat hoort bij het spel.”
“Inderdaad.”
“Drink je wel eens veel?’, vroeg Bressers.
“Je doelt op de activiste en moeder van het nieuwe talent dat jij en Sven hebben binnengehaald, een zwarte, dat is echt voor het eerst in de geschiedenis.”
“Je bent een racist, net als Nicky Reijnders.”
“Vast.”
‘Nu geloof ik geen seconde dat mijnheer Jongejans het zo vervelend zal vinden dat er veel oudgedienden permanent zijn uitgeschakeld. Zoals Manfred Pastoor, een soort freelancer, dat heb ik net geleerd.”
“Wil je een bekentenis?”, vroeg Nieuwenhuizen.
“Ja, vanzelf.”
“Onder één voorwaarde.”
“Welke?”
“Je moet in je dossier opschrijven dat ik me altijd aan de Majesteit heb gehouden,” zei hij, “het is nogal belangrijk voor de familie. Alleen in dat geval wil ik je mijn kant van het verhaal onthullen. Begrijp je?”
“Ik geef geen garanties als het om de Britse wet gaat.”
“Het boeit die gasten totaal niet wat er is gebeurd.”
“Vertel dan maar. Je wil het ook graag.”
“We hoorden verleden jaar zomer dat er een goede kans bestond dat Reijnders lijsttrekker van zijn partij ging worden, maar hij had een probleem. Er stond een formeel embargo achter zijn naam. Hij mocht geen publieke functie vervullen in de landelijke politiek. Jouw werk. Persoonlijk leefde ik rustig aan het strand, dronk regelmatig een biertje, misschien ook wel meer. Op een dag werd ik benaderd door Manfred die me een meer dan redelijke aanbieding deed. Als ik Chrissie uit zou weten te schakelen, verdiende ik een leuke hap geld. Een aardige aanvulling op mijn pensioen, want ik had net als Manfred een hoop verloren in 2008. Net als Manfred, anders hoef je niet in zo’n krankzinnig project te stappen. Michel Grijs deed ook mee, die scheen nog altijd boos te zijn op jou, omdat je Jo Weimans zou hebben vermoord.”
“Dat is niet waar, maar ga verder.”
“In de tussentijd zou hij een zekere John Bressers, bijgenaamd ‘de archivaris’ buiten bedrijf stellen en dat ging natuurlijk sneller fout dan hij tot tien kon tellen. Blijkbaar hield hij kantoor in het appartement van een vrouwtje dat een volle nicht was van een bisschop, liefhebster van honden, zoals je weet. Een giftige combinatie, want Bressers vond het geen enkel probleem om Manfred in het Bossche Broek uit te schakelen. Een sanctie, zoals het in ons jargon heet, een uitdrukking die Ludlum van ons heeft geleend.”
Een serveerster kwam eraan, verminderde snelheid en vroeg: “Heeft het gesmaakt, mijnheer? Nog koffie?”
“Ja, graag. Jij?”, vroeg Bressers.
Nieuwenhuizen knikte heel kort, maar leek nu vooral verder te willen gaan met zijn bekentenis. De serveerster liep snel weg met het kopje en lege bord.
“Dat wist ik niet eens. Wel van zijn rijke vriendin, hij vertelde compleet mesjogge te worden van die hond.”
“Man had een talent voor moeilijkheden.”
“Ja, zeker.”
“Daarmee kwam het project een tijdje stil te liggen, niet voor Reijnders uiteraard, want zijn tomeloze ambitie om het hoogste ambt te halen bleef trekken.”
“In de tussentijd heb je misschien met je bezopen kop een jonge activistische religieuze vrouw overhoop gereden wat ter plaatse tot rellen heeft geleid. Het lijkt wel of je dat feit probeert te verdoezelen, vriend.”
“Klopt wel, ja. Achteraf lijkt zelfs alsof het om een meedogenloze actie ging, maar in werkelijkheid wilde ik zo snel mogelijk naar huis. Volgens de weerberichten zou er een tropische storm overtrekken en plotseling zag ik haar lopen, verdomme. Langs de weg, stom toevallig, ik zou nooit meer zo’n kans krijgen, dus ik week snel uit naar rechts en reed door, terwijl ik haar lichaam door de lucht zag vliegen.”
“Ik ging er vanuit dat ze daar elke dag liep. Onderweg naar huis. Een soort vaste gewoonte, zou je zeggen.”
“Geen idee. Misschien, maar de missie was voltooid.”
“Vertel eens. Reed je in een geleende auto?”
“De mijne stond met stukken in de garage. Hoezo?”
“Ik had al zo’n vermoeden.”
“Nee, smeerlap. Je hebt onderzoek gedaan. Of Sven.”
“Inderdaad.”
“Je verandert ook nooit. Net als die Scandinaviër.”
“Hij is Hollands.”
“Waren er getuigen?”
“Nee. Niemand. Goed. Twee maanden later kreeg ik ineens bezoek van Michel Grijs, je weet wel, onze vage vriend die vijfentwintig jaar in Azië heeft gezeten en waarvan niemand goed weet wat hij daar allemaal namens de firma heeft gedaan om er zo ruim voor betaald te worden, zijn naam oogst wel respect.”
“Ga verder.”
De serveerster zette twee kopjes koffie op tafel en legde een bonnetje neer, daarna ging ze weg.
“In de tussentijd deed Nicky Reijnders het fantastisch goed in de peilingen en beloofde zijn partij een stevige overwinning te boeken tijdens de verkiezingen, een goede onderhandelingspositie tijdens de kabinetsformatie die zou gaan volgen. Het probleem was alleen dat jij het embargo nog eens had bevestigd en dus mocht Nicky geen minister worden, want het woord van een incident manager telt zwaar. Michel Grijs zocht me thuis op, drankje op veranda. Ondanks het feit dat ik al bijna twintig jaar geen werk meer had gekregen van de firma, probeerde hij het. Er lag nu een sanctie tegen Reijnders, getekend door Michel Grijs en Robert Foley, dat verbaasde me. Niet van de Azië-liefhebber, maar ik had altijd gehoord dat de supervisor als een rechtlijnige figuur bekend stond. Foley had getekend. Ik heb geweigerd. Wel heb ik mijn eis neergelegd en toegegeven Chrissie te hebben uitgeschakeld, het was mijn werk, ik eiste betaling.”
“Keiharde euro’s.”
“Min of meer.”
“Hoe bedoel je?”, vroeg Bressers, maar er knaagde al een stemmetje in zijn hoofd dat de verklaring gaf.
“Manfred wilde jouw archief hebben, omdat dat de meest lucratieve business zou zijn voor ons. Al die mensen die erin worden genoemd zou je kunnen chanteren om er goed geld mee te verdienen. In plaats daarvan verschoof de aandacht naar Gregory, iets minder berucht, maar ook interessant. Nu praat ik over de dossiers, niet de incident manager,” zei hij.
“Dus Grijs heeft Teunissen onder druk gezet.”
“Zo heb ik het gehoord.”
“Van wie?”
“Grijs.”
“Wanneer?”
“Van der Schoor was zojuist geschorst door de firma en begreep goed dat het niet eeuwig zou duren, dus hij zat stevig met zijn vingers klem tussen de deur. Opeens bleek hij, na de moord op Reijnders, eveneens een soort archief te hebben aangelegd. Al zijn gesprekken met de Nicolas zijn netjes opgenomen.”
“Da’s echt 100% dynamite.”
“Er resteerde één punt op de lijst. Michel Grijs eiste een sanctie tegen incident manager Bressers, maar je had geen fouten gemaakt tijdens de procedure. Als pensionado. Foley weigerde akkoord te gaan en voor zulke besluiten zijn er twee handtekeningen nodig.”
“Waarom ik?”
“Je archief is legendarisch, er zijn wel een stel mensen die beginnen te watertanden als ze aan de centen denken die ze met jouw dossiers kunnen verdienen.”
Bressers nam een slokje koffie en glimlachte. “Idioot gewoon. Hoeveel invloed heeft de crisis nou gehad?”
“Erg veel, John. Je hebt geen idee.”
‘Toch wilde Grijs dat je de sanctie zou uitvoeren.”
“Ja.”
“Niet gedaan.”
“Ik ben ouder geworden, ben rustiger, soms doe ik stomme dingen, ja, maar de kans op mislukking zou reëel zijn geweest, ik was bang dat je de aanslag zou overleven en ik had geen zin om de beruchtste bloedhond van de firma achter me aan te krijgen.”
Tagarchief: moord
John Bressers (18/20) Het einde van een lange warme zomer
John Bressers (17/20) De firma
Het kantoor van de firma bleek ook inderdaad een oude plechtige uitstraling te hebben en Bressers herkende dezelfde oprechte verbazing bij Tosh die hij ruim dertig jaar geleden eveneens had gehad. Voor de ingang werden ze uiteraard staande gehouden, omdat een portier hun identiteit wilde controleren. Het zou Bressers tegen zijn gevallen als dat niet was gebeurd.
“Mijnheer Bressers – u komt maar hoogst zelden.”
“Inderdaad – Balkenende was toen nog premier.”
Heel even staarde Tosh hem aan alsof hij er iets over wilde zeggen, maar besloot zwijgend af te wachten.
Om binnen te raken kwamen ze in een luchtsluis, want eerst diende de portier het signaal te geven dat de bezoekers inderdaad verder mochten komen. Een incident manager en een jonge trainee. In een opvallend donkere hal met veel hout hingen schilderijen van alle koningen en koninginnen die het land sinds 1815 had gehad. De receptie bevond zich aan zijn rechterzijde en er zat een wat oudere dame.
Hij legde het koffertje behoedzaam naast een telefoon die heel ouderwets was uitgerust met een draaischijf.
“Is dat wat ik denk dat het is?”, vroeg de receptioniste.
“Ik heb geen idee wat je denkt,” zei Bressers.
“U moet mijnheer John Bressers zijn.”
“Dat heb je net gelezen.”
Er glooide een milde glimlach op haar gezicht, maar verder zweeg ze en leek na te moeten denken voordat ze haar volgende stap kon zetten. “Wat moet ik nu?”
“Ik zou de wapenmeester bellen.”
“Ja – een goed idee. Dank u wel.”
Bijna vijf minuten later verscheen er een oudere man die Bressers lang geleden voor het laatst had gezien – en Bouwmans heette – Maarten Bouwmans – enkele jaren ouder dan Bressers zelf, dus bijna pensioen gerechtigd, maar nooit de ambitie scheen te hebben gekoesterd om eveneens incident manager te worden. Onder de oudgedienden van de firma ging het verhaal dat mevrouw Bouwmans lang geleden een veto had uitgesproken en hij daarom nooit in het veld had gewerkt. Financieel zou hij niets tekort zijn gekomen.
“Ik kom je handel retour brengen, Maarten,” zei Bressers die het koffertje weer oppakte en het aan de oude Bouwmans overhandigde. “Je moet een antiekzaakje beginnen met je oude Duitse arsenaal.”
“Toch wel goede wapens,” zei Bouwmans.
“Dat klopt ook.”
“Kom verder,” zei Bouwmans. “Ik heb koffie.”
“Hoe gaat het thuis?”, vroeg Bressers.
“Prima – niets te klagen – doen we dus ook niet.”
De drie mannen kwamen in een lange smalle gang terecht die dankzij de lambrisering erg donker was, al stak er ook een wit gestukte muur bovenuit – bijna een meter – met tal van portretten van voorname personen die al tweehonderd jaar dood moesten zijn.
Voor hem liep Bouwmans, ernaast Tosh die uitsluitend naar de schilderijen staarde, Bressers wierp soms een blik in de compacte kantoren die er aan beide zijden van de gangen waren ingericht. Hier ergens zou Foley zijn vaste werkplek hebben gehad.
In eerste instantie passeerde hij een deur en herkende hij een bekend gezicht of meende er een waar te nemen, zodat Bressers bleef staan en zelfs terugliep.
Er ging een koude rilling over zijn rug, omdat hij de gebogen gestalte van Hans van der Schoor achter een computerbeeldscherm zag zitten, een man met dezelfde achterover gekamde haren, die contact had gehad met een zekere Guus van Tellingen om het huis van Bressers binnen te dringen en hem ook te doden.
“John?”, vroeg Bouwmans die stil was blijven staan.
Nu slaagde ook Van der Schoor erin om zich van zijn beeldscherm los te rukken en opzij te kijken, omdat Bouwmans de naam had uitgesproken van een man die normaal gesproken op kantoor niet werd genoemd. In een kort ogenblik ontmoetten hun ogen elkaar en Bressers herkende de doodschrik van een man die namens Reijnders het dossier had willen kopen, zelfs over het adres van Bressers wist te beschikken, maar geen idee had waar het vakantiehuisje van de gepensioneerde incident manager zich zou moeten bevinden, omdat hij dat nooit aan de firma had doorgegeven. Er lagen ook geen dossiers verborgen. Het was een vakantiehuisje.
Nog steeds stond Bressers in de gang naar Van der Schoor te staren die zijn bureaustoel achteruitrolde en met wijd opengesperde ogen toekeek, alsof zijn brein een spookbeeld had gecreëerd. Het was een fout.
“Ik weet toch heel zeker dat ik jouw naam heb genoemd,” zei Bressers wiens stem ijskoud klonk. “Mijn oude contactpersoon Robert Foley, God hebbe zijn ziel, moet een bekende van jou zijn geweest.” In de tussentijd stond Van der Schoor op en zocht een uitweg, zoals een bang hert trachtte te ontsnappen aan een roofdier, maar begreep dat het zou mislukken. “Jullie kwamen elkaar hier elke dag tegen, dronken koffie samen, maakten grapjes en praatten over voetbal. De dingen die je met collega’s bespreekt.”
Een eindje verderop in de gang hoorde Bressers een vraag over beveiliging, maar er volgde geen reactie. In plaats daarvan betrad hij het kantoor dat zelfs groter bleek te zijn dan hij aanvankelijk had gedacht.
Er zaten jonge mannen en vrouwen zwijgend toe te kijken, terwijl Van der Schoor zich in een hoek had vastgezet. Hij kon echt nergens meer heen. In de val.
“Ik kan het uitleggen – eh – mijnheer Bressers – ik bedoel – Jongejans – eh – mijnheer Jongejans heeft me gesommeerd vandaag te komen, ik moest. Nadat we elkaar hebben gezien in maart, ben ik geschorst.”
Bressers hield er rekening mee dat de zelfmoord van Foley niet tot de burelen van de firma was doorgedrongen. Wel had Jongejans ervoor gezorgd dat Van der Schoor een dagje achter zijn computer vermoedelijk weinig anders mocht doen dan kranten lezen, aangezien John Bressers geheel volgens de regels van de oude firma langs diende te komen, aangezien hij het wapen niet had hoeven te gebruiken.
“Een vriend van jou heeft me geprobeerd te liquideren. Zijn naam is Guus van Tellingen. Hij zit nog vast. Weet je dat wel?” Bressers stond een halve armlengte bij Van der Schoor vandaan en klemde de vingers van zijn linkerhand om de keel van een man die in maart op hoge toon een dossier had opgeëist. “Je bent een kantoorjongen. Dus ik vraag me één ding af. Wiens schandknaap ben je eigenlijk? Welke naam en handtekening heeft erop je opdrachten gestaan? Reijnders helpen. Mij uitschakelen. Vertel op!”
“John!” Het was de stem van Rudolph Jongejans.
Tergend langzaam draaide Bressers zich om.
“Ja?”
“Dat weet je. Die naam heb ik je gegeven. Gisteren.”
“Ik word altijd een beetje driftig als ik per ongeluk mannen tegen het lijf loop die me hebben geprobeerd te doden en vooral collega’s van me blijken te zijn.”
“Dat snap ik, zoals ik ook veel te goed begreep hoe je zou reageren op Hans als je hem hier zou aantreffen. De zaak is duidelijk, er zijn genoeg getuigen en ik ben ervan overtuigd dat mijnheer Van der Schoor nu eens eindelijk een volledige bekentenis af gaat leggen.”
Eerst wachtten ze tot Van der Schoor tussen twee stevig gebouwde investigators weg werd geleid en Bressers twijfelde geen seconde dat ze de waarheid desnoods uit hun collega zouden slaan als het moest.
*****
Bijna tien minuten later zaten ze alle vier in een vergaderruimte aan tafel, er was voor koffie gezorgd, maar er heerste vooral een diepe stilte. Het waren Bressers, Tosh uiteraard, maar ook Bouwmans die de inhoud van het koffertje bestudeerde en de kogels had geteld en constateerde dat er niets bleek te ontbreken.
Terwijl Jongejans het lepeltje op de rand van zijn kopje schoon leek te tikken, bestudeerde hij de drie andere mannen, Bouwmans en Bressers het kortst, maar vooral Tosh Blakely, een zeer jonge kandidaat.
“Tosh. Zo heet je toch, jongen? Tosh Blakely?”
“Ja, mijnheer. Dat is mijn naam.”
“Waarom wil je in hemelsnaam incident manager worden? Daar snap ik nou echt totaal niets van.”
“Dan heb je macht over politici.”
“Vanwege je vader, omdat je hem hebt gehaat.”
“Jazeker, ik ga er niet over liegen.”
“Je bent eerlijk. Dat stel ik zeer op prijs.”
Voordat Bressers erin slaagde het woord te nemen, kwam er een vrouw van voor in de dertig de vergaderruimte binnen. Het koffiekopje van Jongejans bleef ergens halverwege hangen, zijn mondhoeken gingen omhoog en hij zei: “Kijk, daar hebben we onze mevrouw Giselle Brahms die aanvullende informatie over Van der Schoor heeft, want ik weet nagenoeg zeker, mijnheer Bressers, dat u me er vervelende vragen over wilde gaan stellen.”
“Inderdaad. Wat deed die man hier, verdomme.”
Brahms legde een dossier op tafel, schoof een stoel achteruit en ging zitten. “Ik hoef me niet meer voor te stellen. Om met uw vraag te beginnen, mijnheer – .”
“John, in dit gezelschap tutoyeren we elkaar.”
“Fijn. Zojuist heb ik commissaris Van Rijn snel eventjes gesproken en hij verzekerde me dat Guus van Tellingen alle verantwoordelijkheid voor de inbraak en liquidatiepoging op zich heeft genomen. Om precies te zijn dat heeft hij in maart gedaan. Het was een beetje een probleem voor ons, omdat Hans altijd een oude zeer gewaardeerde collega is geweest. Daarom hebben we besloten hem te schorsen, met doorbetaling van zijn salaris uiteraard, maar we hadden ernstige twijfels aan zijn loyaliteit. Vandaar.
“Nu snap ik het tenminste,” zei Bressers.
“Kan dat zomaar?”, vroeg Tosh.
“Ja en nee,” antwoordde Brahms. “Er lag geen greintje bewijs voor de betrokkenheid van Van der Schoor bij de gebeurtenissen in Johns huis, aan de andere kant is er een flink geldbedrag overgemaakt naar de bankrekening van Van Tellingen die schijnbaar tijdelijk bij heeft geklust als beveiliger.”
“Hoeveel?”, vroeg Bressers.
“Twintigduizend euro.”
“Aardig bedrag,” zei Tosh.
“Het is legaal.”
“En nu?”, vroeg Tosh.
“Als hij een volledige bekentenis heeft afgelegd en dat is hij nu aan het doen – as we speak,” zei Brahms.
“Normaal gesproken sluiten nu alle deuren van overheidsbedrijven die voor Van der Schoor tot dusverre toegankelijk zijn geweest,” zei Bressers, “ik heb geen enkele reden om aan te nemen dat het in dit geval anders zal verlopen. Ik heb vertrouwen in de procedures die de firma al vele jaren trouw volgt.”
Ondertussen zat Jongejans bevestigend te knikken, terwijl hij een voorzichtig slokje koffie nam. “Klopt.”
“Maar wat betekent het?”, vroeg Tosh.
“Anders dan Robert Foley zullen we geen sanctie instellen tegen Van der Schoor, er is geen reden voor. Ook Manfred Pastoor en zelfs je vader hadden nooit zomaar op een dodenlijst gezet mogen worden,” zei Jongejans, “er liggen ook nu de nodige vragen die beantwoord dienen te worden, vreemde beslissingen. Ook ik heb de zaak te lang op zijn beloop gelaten, had vaker een vinger aan de pols van Foley moeten houden. Dat is iets wat ik mezelf zeer zeker verwijt.”
“Bijna alle betrokkenen zijn nu dood,” zei Bressers.
“Inderdaad, behalve jij,” zei Jongejans, “en Fred.”
“En Michel Grijs,” zei Bressers.
“Ik heb die man nooit gemogen.”
“Eerlijk gezegd heb ik verdraaid weinig over hem in mijn archief. Hij heeft erg lang in Azië gezeten, dat is zo’n beetje alles wat ik van hem weet. Belangrijk geweest voor de firma, als incident manager, heeft zich in het voorjaar beziggehouden met rekrutering, want mijn dochter Maaike is hem tegengekomen. Vervolgens heb ik hem een dag na mijn gesprek met Nicky Reijnders in dezelfde kroeg gezien, verteld dat hij mijn kinderen met rust diende te laten en niet mocht vragen om te werken als incident manager.”
“Hij was een vriend van Jo Weimans. Dus dan weet je het wel. Azië, al woonde Grijs langere tijd in Singapore.” Heel even bestudeerde Jongejans de bodem van het kopje dat al bijna leeg was. “We weten dat Weimans overboord is geslagen en verdronken, terwijl jij sliep.” Bressers knikte bevestigend. “Vermoedelijk gevolg van ernstig drankmisbruik.”
Jongejans schoof het lege kopje voor zich uit. “Giselle, hopelijk heb je aan het formulier gedacht?”
“Ja – uiteraard, Rudolph.”
Het dossier dat ze voor zich neer had gelegd, bleek een formulier te bevatten met slechts een paar regels tekst. “Mijnheer Blakely – ik heb iets dat u dient te ondertekenen, anders verbied ik u deze ruimte te verlaten. Lees het maar eens rustig. Er staat vooral dat u de Majesteit, in uw geval de Engelse, te allen tijde trouw belooft te zullen dienen. Hiermee wordt u een collega van ons en krijgt u van mij een warme hand.” Er danste een prettige glimlach op het gezicht van Jongejans. “Ik heet u welkom als nieuwe collega.”
“Het is een begin,” zei Tosh die een pen oppakte en zijn naam uitgerekt dwars op de stippellijn schreef.
“Mijnheer Bressers. Ik heb nog twee dingen voor u.”
“Brand los.”
“Er is een vacature ontstaan door de dood van Foley.”
“Het spijt me, ik ben met pensioen. Da’s definitief. Al ben ik bereid om nu en dan wat klusjes te doen.”
“Mooi. In dat geval lijkt het me goed als u het telefoonnummer van Giselle noteert, want u reageert zoals we hadden verwacht. Ze zal vanaf dit moment formeel de opengevallen plek van Foley innemen.” Heel even leek Jongejans de jonge vrouw te bestuderen. “Misschien is het verstandig om zo meteen het personeel bij elkaar te roepen en bekend te maken dat Foley spijtig genoeg zelfmoord heeft gepleegd. Ja, als ik jou was, zou ik dat nu zeker doen.”
Brahms knikte heel even, terwijl ze het dossier bestudeerde. “Dat lijkt me een goed idee, Rudolph.”
“Mooi,” zei Bressers. “Volgende punt.”
“Mijnheer Bouwmans,”, zei Jongejans.
Vrijwel direct schoof het koffertje over de tafel naar Bressers die het met een enkel gebaar dichterbij trok.
“Die heeft u nodig. Er wacht u nog een laatste klus.”
John Bressers (16/20) Een man genaamd Grijs
Net een paar minuten voor de afgesproken tijd, betrad John Bressers het café dat er nagenoeg verlaten bij lag. Vrijdagmiddag. Wat studenten en een oudere man die iets ouder zou moeten zijn dan Bressers. Het was Michel Grijs – flink overgewicht, grijs en kaal, ongeschoren hoofd, een brilletje dat op het puntje van zijn neus balanceerde, terwijl er een verfrommelde krant voor hem lag. Het was vrijdag voor de moord op Nicky Reijnders. Foley had een afspraak voor hem gemaakt, omdat Grijs de dochter van Bressers achtervolgde met een vraag – of ze incident manager wilde worden en daar had ze nou totaal geen zin in.
Wel leek het gesprek van de studenten eventjes stil te vallen, terwijl hij passeerde. Een meisje herkende hem en vertelde op zachte toon over de ontmoeting die een dag eerder in hetzelfde café had plaatsgevonden. Grijs vouwde het pakketje krant snel op en Bressers nam zwijgend plaats aan het tafeltje.
“Doe mij maar een kop koffie, Bart,” zei Bressers die zich afvroeg waar hij de man tegenover hem eerder had gezien, maar dat was lang geleden en ver weg. Grijs was een man geweest die 25 jaar in Azië had gewerkt en terug was gekeerd naar een vreemd land.
“Nu mag ik op mijn oude dag toch nog kennis maken met de legende in hoogst eigen persoon,” zei Grijs, “verdomme man, als ik had geweten dat Maaike jouw dochter was, dan zou ik haar met rust hebben gelaten. Hoe groot is nou de kans dat jij haar vader bent?”
“Het lijkt me toch een vrij reële gedachte als je een jonge vrouw tegen het lijf loopt die Bressers heet.”
“Sorry,” zei Grijs. “Ik trek mijn handen van haar af en laat de kwestie verder rusten, als je het goed vindt.”
Bijna ongemerkt zette Bart een kopje koffie voor Bressers neer en zei: “Alsjeblieft.” Een eindje verderop ging het gesprek gewoon verder, in feite een discussie die over de naderende verkiezingen ging.
“Ik heb ook nog een zoon die Jelle heet,” zei Bressers, “die moet je eveneens met rusten laten. Snap je me?”
“Oké – oké, jouw nageslacht is off-limits.”
“Fijn dat je het zo snel begrijpt.”
“Domme mensen worden nooit zo makkelijk oud in ons vak en krijgen evenmin de kans om rekruten te werven, er zijn er genoeg die de wereld willen zien.”
Zonder een woord te zeggen boog Bressers voorover en gooide het suikerzakje opzij, uiteraard keek hij korte tijd naar Bart die zijn schouders ophaalde.
Terwijl Grijs zijn bril opvouwde en wegstak, nam Bressers een slokje van zijn koffie. Het probleem was opgelost, nu volgde een zinloos gesprek met een man die hij hierna nooit meer terug zou zien. Niet vrijwillig. Ze hadden weinig tot niets gemeen. “Ja.”
“Ik hoorde dat je officieel met pensioen bent.”
“Klopt helemaal.”
“Ben je Nicky Reijnders ooit tegengekomen? Ja hè?”
“Gisteren nog. Daar in de hoek,” zei Bressers.
“Er wordt druk gespeculeerd over wat je gistermiddag in het hoekje daar bij de bar tegen hem hebt gezegd.”
“Niks bijzonders eigenlijk. Ditjes, datjes.”
“Je bent hem al eens eerder tegengekomen,” zei Grijs.
“Lang geleden, ja.” “Ik laat het onderwerp verder rusten,” zei Grijs met opgestoken handen, “geen zin om me te branden.”
Bressers gaf geen antwoord, pakte het kopje op.
“Reijnders staat goed in de peilingen. Erg goed.”
“We zullen het allemaal zien. Ik ben heel benieuwd.”
“Hij gaat de verkiezingen winnen. De peilingen zeggen het. Er kan geen twijfel over bestaan. Echt.”
Heel behoedzaam begon Grijs zijn krant op te vouwen, hij legde een briefje van vijf euro neer en begon op te staan. De stoelpoten schraapten over de vloer. “Ik wens je een prettige dag en veel wijsheid.”
“Dank je.”
Weifelend bleef Grijs staan naast het tafeltje, terwijl hij de krant opgerold vasthield. Hij wilde nog iets zeggen. Famous last words. Zoiets. Ondertussen keek Bressers schuin omhoog. “Waarschijnlijk denk je dat ik ons gesprek op heb genomen, maar dat is niet zo. Ik weet hoe voorzichtig je bent. Dat is algemeen bekend. De partij van Reijnders zal zonder enige twijfel de grootste worden in de Kamer, maar Nicky zal geen ministerspost bekleden. Want John Bressers heeft een embargo ingesteld, zo is het verhaal.”
“Ik ben een professional. Wanneer je me opbelt om je te helpen, dan is dat wat ik doe, als die schijtluizen het klamme zweet in de handen hebben staan,” zei hij.
“In het wereldje telt het heel zwaar,” zei Grijs die weg begon te lopen en waggelende tred bleek te hebben, want Bressers keek nog eens over zijn schouder, “het woord van een incident manager als rechter en beul is definitief. Er is geen hoger beroep meer mogelijk.”
*****
Weken of maanden na de moord op Reijnders moest Michel Grijs een gesprek hebben gehad met Jongejans die zoals vaak goed wist wat zijn mensen uitvoerden, maar soms kreeg een man als Foley net iets te veel ruimte om zijn eigen beleid te voeren. Als je al lang in dezelfde baan zat, gebeurde dat gewoon.
De dood van Foley kreeg geen publiciteit, omdat het om een eenduidige zelfmoord ging. Inderdaad had Foley bij het beëindigen van zijn leven aan de Majesteit gedacht en zijn familie niet in problemen gebracht. Ondertussen lagen er genoeg issues, hoewel ze de betreffende dossiers voor het overgrote deel op bureaus van jongere collega’s neer hadden gelegd.
Een zelfmoord kreeg vrijwel nooit aandacht in de media. Omdat andere mensen die hetzelfde overwegen op het idee gebracht konden worden en Bressers wist dat. Daarom wilde hij snel handelen.
Het speet hem weinig. Wel hoopte Bressers dat zijn naam uit de publiciteit zou kunnen blijven, aangezien het embargo dat hij twintig jaar geleden had ingesteld ertoe had geleid dat Nicky Reijnders werd doodgeschoten. Niet zijn schuld. Er stond in het dossier nergens iets over eventuele sancties die Reijnders zouden treffen als hij toch probeerde in de landelijke politiek minister of premier te worden. Dus weigerde hij elke verantwoordelijkheid te accepteren als iemand, bijvoorbeeld een Michel Grijs, er ooit eens over zou begonnen. Het was uiteraard zeer vervelend dat Grijs de kwestie ter sprake bracht ter sprak had gebracht voordat Reijnders op de brug van een oude gracht werd doodgeschoten bijna terloops ter sprake had gebracht. Een soort van toevalligheid.
’s Avonds, terwijl hij een koud glas bier op tafel had staan, spookte de kwestie eindeloos door zijn hoofd.
Via Foley naar Teunissen, eindigend bij Reijnders. Waanzin! Zoals hij wel vaker had gedaan afgelopen zomer, had Bressers ook nu de broeierige warmte van zijn dakterras opgezocht om in de traag verstrijkende schemering na te denken over alle kwesties. Veel haast hoefde hij niet te hebben, maar mijnheer Jongejans was wel degelijk geëindigd met de opdracht om het dossier Grijs te lichten en aan een studie te onderwerpen. Dat had Bressers dus gedaan.
Gelukkig had Grijs een keurige bureaubaan in een gebouw dat op papier aan een groep accountants was toegewezen. Bressers kwam er liever nooit, maar een enkele keer dwongen omstandigheden hem ertoe toch maar het hoofdkantoor van de firma op te zoeken.
Zo’n koffertje met een wapen erin moest immers terug naar de afzender als het ongebruikt was gebleven. Van oudsher stond de firma als een protestants-christelijk bedrijf bekend en verspilling heette een zonde te zijn. Het was een standaardprocedure om ongebruikt materiaal retour te brengen naar kantoor. De oude Jongejans kende de regel die al net zo oud was als het bedrijf zelf en misschien was Grijs in het pand aanwezig. Maar Jongejans zou er gewoon voor zorgen dat een man als Michel Grijs aanwezig was, omdat het geëist werd.
Michel Grijs – een man met eigenaardige tics, zoals mijnheer Jongejans het verwoordde en die goed in staat moest worden geacht om datums van beroemde moordslachtoffers te gebruiken als bedreiging. Geen beleid van de firma. Het was Gregory ook overkomen, er kwamen veel meer datums voor in de telefoon van zijn oude vriend en collega, dus de kwestie had zich overduidelijk langer voortgesleept.
Ver weg boven zijn hoofd begonnen sterren een voor een op te lichten, ondertussen bedacht hij dat de jonge Tosh Blakely ongeduldig zat te wachten op Bressers. Een bezoekje aan het statige bedrijfspand zou een stap in de goede richting kunnen zijn voor de stagiair. Daarom stuurde Bressers een berichtje. Hij deed dat om bijna half twaalf ’s avonds. ‘Morgenochtend om half negen bij mij. Tijd voor een nuttige excursie.’
In zijn eigen begintijd zat Bressers vaak te wachten tot er eens een keer wat leven in de brouwerij kwam. Het antwoord volgde direct. ‘Oké.’ Meer niet. Mooi.
Hij mocht geen tijd verloren laten gaan. Aangezien de zelfmoord zeker uit de media werd gehouden, zou het bericht morgenochtend niet tot het kantoorpersoneel van de firma zijn doorgedrongen. In de kwestie Grijs zou er morgen een slag geslagen kunnen worden, want de man die Maaike als incident manager had willen ronselen zou aan zijn bureau zitten. Een man die heel goed had geweten wiens dochter ze was.
*****
Volgende ochtend liepen beide mannen naar de parkeergarage, ondertussen legde Bressers aan Tosh uit wat ze zo’n beetje gingen doen. “We gaan kennismaken met de kantoormensen,” zei hij. In zijn linkerhand droeg hij het koffertje dat zo ongeveer voor het eerst ongebruikt retour ging naar de firma.
Een ontmoeting met Grijs was deel van zijn verborgen agenda, hij zou hem er zeker aantreffen.
Zijn komst zou zonder enige twijfel enige opwinding veroorzaken. Bressers vroeg zich af of zijn werkgever had ontdekt waar het archief van Gregory was gebleven. Erg moeilijk zou het niet mogen zijn, aangezien er een stevig geldbedrag voor moest zijn betaald. Het ging om belastende informatie, geheim, iets minder vervelend dan de Panama Papers, omdat het ettelijke carrières zou kunnen verwoesten. Of zelfs levens. In elk geval dat van Greg en Robbie.
“Betekent dat nou dat mijn kandidatuur voor het ambt officieel is geworden?”, vroeg Tosh, terwijl Bressers de portieren van zijn auto ontgrendelde en instapte.
“De eerste horde hebben we nu genomen,” zei Bressers die de gordel vastgespte, vrijwel meteen deed Tosh hetzelfde. “Het is een begin. Hierna nemen andere mensen het van me over en zien we elkaar mogelijk over een jaar of twee voor het eerst terug.”
Er lag een ingewikkelde knoop die ontward diende te worden, de betrokkenheid van Foley en Teunissen vormde slechts een klein onderdeel in het gehele spel.
Voor Foley betekende het met name dat hij zijn officiële positie had gebruikt om een sanctie uit te laten voeren tegen Nicky Reijnders, een doodzonde.
Over Manfred Pastoor werd zeker niet getreurd. Die had er feitelijk nooit bij gehoord, hing er wat bij, kreeg soms kruimels op zijn bordje, volgens mijnheer Jongejans tenminste. Gisteren leerde Bressers pas dat Manfred in het verleden wel degelijk klusjes had opgeknapt namens de firma, iets wat volgens Bressers eerder thuishoorde in het verleden, negentiende eeuw.
Er veranderde een enkele keer iets binnen de firma, maar het ging erg langzaam en dat was normaal voor een bedrijf dat al zo ontzettend lang bestond. Bressers had voor Roosmarijn en Deborah verzwegen dat de firma al bestond ten tijde van de Verenigde Oost-Indische Compagnie en was ontstaan in de achttiende eeuw. Na de nederlaag van Napoleon waren de oude mannen verder gegaan met hun werk, iets wat de Nederlandse overheid in 1815 direct aanvaardde.
Volgens het Verdrag van Wenen werd Nederland ineens verantwoordelijk voor de kolonie in Azië die tot dan toe het eigendom was geweest van een particulier bedrijf. De regering had geen flauw idee wat ze ermee moest doen, de firma wist het zeker wel. In de moderne tijd noemden ze zoiets een doorstart.
Uiteraard lagen de statuten na drie eeuwen wel vast, een buitenstaander zoals Manfred Pastoor inhuren behoorde tot de weinige uitzonderingen op de regel.
Het was er bovendien eentje waarvan Bressers inmiddels vaststelde dat het tot grote ongelukken had geleid. Er lag een direct lijntje naar Fred Nieuwenhuizen die misschien een geile vrouwenverslinder was, volgens de oude Jongejans, maar zeker naar Nederland was gekomen op verzoek van Joan, zoals de weduwe van Reijnders heette. Aangezien Fred niet meer voor de firma werkte, heette het daarom ook geen belangenverstrengeling.
“Heb je een contract getekend voor je maandelijkse toelage die je van de weduwe hebt gekregen?”
“Ja – natuurlijk.”
“Er bestaat een kans dat iemand erom vraagt.”
“Waarom?”
“Om te bestuderen of er enige beperkingen bestaan ten aanzien van je inzetbaarheid,” zei Bressers, “een incident manager dient geheel neutraal op te treden.”
“Oké.”
“De advocaten willen dat onderzoeken.”
“Best.”
Het was hoe dan ook duidelijk geworden dat er een samenzwering had bestaan om Nicky Reijnders zeker als premier in een kabinet te krijgen, maar een oud dossier inclusief handgeschreven bekentenis lag als een tikkende tijdbom in een donker archief. In eerste instantie had Manfred Pastoor een poging gewaagd om zich een toegang te verschaffen tot het huis van Bressers en zijn bunker in het bijzonder. Misschien moest John Bressers het werk van Manfred beschouwen als een onhandige poging, anderzijds dacht hij eerder aan zelfopoffering, een manier om de aandacht om te buigen, zodat Chrissie Blakely in alle kalmte gedood zou kunnen worden, want het plan bleef bestaan om Reijnders als lijsttrekker naar voren te schuiven. Zo zou het uiteindelijk ook wel gebeuren.
In elk geval was het na de kwestie Pastoor zeer evident dat het spel keihard gespeeld zou worden. Niet voor Bressers die verleden jaar september genoot van zijn rol als gepensioneerde. Hij snapte ook maar slecht waarom een man zoveel zou willen riskeren, al had Foley er vorig jaar iets over gezegd. Slechte beleggingen, grote verliezen tijdens de crisis in 2008.
Het duurde nog steeds een lange tijd voordat het Supertrio in beeld kwam. Eerst verscheen Hans van der Schoor die het dossier wilde kopen en er een bedrag van maar liefst een half miljoen euro voor over had. Een absurd bedrag. Bressers kreeg in de gaten hoe serieus de situatie was, omdat Guus van Tellingen ’s nachts zijn huis was binnengedrongen. Een kansloze actie, want John Bressers had zijn huis niet alleen aan alle kanten beveiligd, maar stond in brede kring bekend als een uitzonderlijk goede schutter.
“Wat ben je stil?”, vroeg Tosh.
“Ik denk na.”
“Waarover?”
“Er zou waarschijnlijk niet eens wat zijn gebeurd, als ze je moeder met rust hadden gelaten en ook mij nooit hadden benaderd om mijn archief open te breken vanwege een dossier dat er al zeker twintig jaar lag.”
“Maar die man had nu premier kunnen zijn.”
“Welnee, ze hadden hem gewoon overgeslagen, zoals ze nu feitelijk ook al hebben gedaan, met zijn partij tenminste. Zo doen we dat in dit land,” zei hij. “Het gaat er immers om of je een coalitie kunt smeden.”
“Verschillende partijen die samen een meerderheid hebben in het parlement. Meer dan 75 zetels dus.”
“Een politicus vermoorden is een ernstige fout.”
“Want in dit land kun je zo iemand uitsluiten.”
“Ja, Robert Foley snapte dat niet, denk ik.”
John Bressers (15/20) De sanctie
Het grootste probleem was nog wel dat John Bressers het toestel van zijn vermoorde collega Greg Teunissen thuis had liggen, beneden in het archief.
Ondanks zijn belofte om het aan de politie te geven, had hij het tot nog toe achtergehouden, want de moord op een collega was hoe dan ook een kwestie die binnen de firma moest worden opgelost. Zelfs al bleek het zo te zijn dat Teunissen zijn archief had verkocht aan de hoogste bieder en Nieuwenhuizen zou zelfs nooit in aanmerking komen, omdat hij zijn belangrijkste spaartegoeden in 2008 was verloren, dus die viel om te beginnen af. Andere kanshebbers?
In het centrum van de oude stad wandelde hij naar zijn huis, ondertussen speelde hij met zijn sleutelbos.
Veel angst kende hij niet eens, nooit gehad, daarom lag het werk van incident manager hem ook goed. Een onbekende had een datum gestuurd van de beruchtste moord in de moderne geschiedenis, omdat de Eerste Wereldoorlog erdoor was uitgebroken. Kroonprins Frans Ferdinand, een man die keizer zou moeten worden van de dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije en de positie nooit zou bekleden.
Het was niet zijn eerste doodsbedreiging ooit en zeker ook niet de laatste die hij ging ontvangen, maar hij nam het berichtje zeer zeker ongelofelijk serieus. Net zoals Teunissen gedaan moest hebben, hoewel het hem gezien de afloop verrekt weinig had geholpen.
In zijn straat stond een zwarte Audi geparkeerd, ondanks het verbod om er zelfs stil te staan. Voor Bressers ging zijn aandacht toch wel naar de auto en niet eens de motoragenten waarvan er eentje hem eerst probeerde tegen te houden. Zwijgend wachtte Bressers af, terwijl hij zijn sleutelbos omhoog gooide.
“Gaat u maar verder,” zei de agent, “mijnheer zit op u te wachten. Het heeft zelfs al veel te lang geduurd.”
“Niet mijn schuld,” zei Bressers die verder begon te lopen zonder om te kijken. Sleutels liet hij in zijn broekzak wegglijden, terwijl het portier van de auto langzaam open zwaaide. Hij kende de passagier die altijd achterin zat. Beide mannen waren elkaar vanzelfsprekend veel vaker tegengekomen, maar het was altijd vanwege een of ander vervelend probleem.
“Goedemiddag mijnheer Bressers,” zei de oude man die ondanks zijn hoge leeftijd er zeer energiek uitzag.
“Mijnheer Jongejans, een hele verrassing.”
Het was een oude traditie die de mannen in ere hielden, aan het begin van een ontmoeting begroetten ze elkaar altijd zeer formeel. In een later stadium werd het minder en leken ze zelfs bijna vrienden te zijn.
“U moet eens gewoon op bezoek komen, ik denk dat mevrouw Jongejans dat ook erg gezellig zou vinden.”
“Goed. Afgesproken. Maar niet de reden voor uw bezoek, lijkt me. Met begeleiding van de cavalerie.”
Naast Jongejans lag een koffertje dat er bekend uitzag, zo eentje dat een cijferslot had gekregen. Verleden jaar in september had Bressers er net zo een gekregen. Het betekende dat er een lelijke afrekening ging volgen en hij vermoedde al om wie het ging.
“Ja, het is voor u bestemd. Ik wil dat u persoonlijk de sanctie gaat uitvoeren en het spijt me dat ik u zoiets vervelends moet vragen, want ik ga liever golfen.”
“Om wie gaat het?”
Jongejans overhandigde een witte envelop aan Bressers die er een foto uithaalde, het was een man met wie hij al bijna vijftien jaar had samengewerkt.
Het ging om Robert Foley.
“Ik had zo mijn vermoedens dat hij niet zo goed bezig was, een tikje onhandig, hij blijkt een buitenechtelijke relatie te hebben met Lydia Weimans, de zus van – .”
“Ze is een bekende.”
“Waar beschuldigen we hem van?”
“Hij is om te beginnen verantwoordelijk voor een tweetal sancties die nooit uitgevoerd hadden mogen worden – Manfred pastoor en Nicolas Reijnders. Met name de politicus wordt hem zwaar aangerekend, aangezien jij Greg Teunissen hebt geïdentificeerd op het filmpje. Hij blijkt het inderdaad te zijn geweest.”
“Ik begrijp de sanctie op Reijnders niet.”
“Michel Grijs heeft het je uitgelegd, John. Het lijkt wel of je dat bent vergeten. Al kan ik het me goed voorstellen, omdat Grijs je dochter heeft gevraagd te solliciteren naar de post van incident manager.”
“Nooit meer aan gedacht.”
Het was inderdaad waar dat Michel Grijs aan het einde van hun ontmoeting had uitgelegd hoe het zat. De regels van het spel. Waarom Reijnders nooit het hoogste politieke ambt zou bekleden en nooit staatssecretaris, minister of minister-president werd. Hij had de kwestie Grijs geregeld, zoals hij had beloofd. Vervolgens volgde de moord op Reijnders. Maar de woorden van Grijs had hij verdrongen.
“Je had het dossier gesloten. Te vroeg.”
“Weet Foley het?”
“Van de sanctie? Ongetwijfeld. Je kent de regels van de firma. Ja, hij zal het zeker vermoeden. Maar hij zal je recht in de ogen kijken. Zoals Manfred dat heeft gedaan, zo heb ik me laten vertellen. Hoewel hij weinig of niets met ons te maken heeft gehad. Ik denk niet dat hij zijn wapen op jou zal richten. Het is vervelend werk, maar het gaat om een waarde die voor ons van de firma altijd van belang is geweest.”
“Als je in beroep gaat tegen een sanctie, of jezelf tracht te verweren, dan verliest de familie alle entree tot eventuele vacatures in overheidsdienst, zelfs bepaalde opleidingen zijn niet langer toegankelijk.”
“Inderdaad.”
“Ik snap het.”
“Goed. Dan ga ik verder. Mijn vrouw heeft er een hekel aan als ik te laat kom voor het avondeten.”
“Nog één vraag.”
“Ja?”
“Wie verstuurt datums van bekende moordslachtoffers, zoals Kennedy, als bedreiging?”
“Heb je er een gekregen?”, vroeg Jongejans.
Bressers trok ietwat onhandig zijn telefoon uit een broekzak en toonde het sms’je dat de datum bevatte.
“De aanslag op Frans Ferdinand, lijkt me.”
“Het toestel van Teunissen bevatte meer datums.”
“Het is geen beleid van de firma.”
“Ik heb aan Fred Nieuwenhuizen gedacht.”
“Nee, die man is een grijpgrage viezerik en wel een slimme. Daarvoor ben ik hem te vaak tegengekomen. Ik snap ook dat jullie elkaar niet mogen.”
Bressers opende het portier en pakte het kistje.
“Mijnheer Bressers, u moet het dossier van Grijs heropenen. Toevallig weet ik dat onze vriend bekend staat om een paar eigenaardige tics,” zei Jongejans.
“Ik ben met pensioen. Dat weet u toch?”
“Het werk van een incident manager is nooit gedaan.”
Voordat Bressers erin slaagde om de woonkamer te betreden, ging zijn telefoon alweer. Het was Roosmarijn die een laatste update wilde doorgeven van de chaos binnen de familie Teunissen. Vroeg of laat moest er bekendheid worden gegeven aan de betrokkenheid van een gepensioneerde functionaris die niet alleen zijn archief had verpatst, maar ook een bekende politicus had vermoord en vervolgens zelf het slachtoffer was geworden van een moordenaar.
Het paste geheel in de lijn van een man die er heilig van overtuigd was dat de wereld van complotten aan elkaar hing. Het complot als vrijetijdsbesteding.
“Hallo?” Bressers noemde geen naam, maar legde het koffertje op tafel – een pistool met voldoende kogels.
“Hoi, met mij,” zei Roosmarijn. “Weet je wel dat Deborah zojuist politiemensen over de vloer heeft gekregen die beweren dat Gregory die viezerik zou hebben neergeschoten? Ik heb nooit zoiets belachelijks gehoord. Het is echt ongehoord. Idioot gewoon! Ik heb er helemaal geen woorden voor.”
“Op tv zullen ze het filmpje vermoedelijk laten zien.”
“Welk filmpje?”
“Van de bewakingscamera. Je hebt tot nog toe alleen foto’s gezien. Het zijn geen loze geruchten. Er blijkt echt een film te bestaan waarop je ziet dat Reijnders op de brug in het centrum wordt doodgeschoten.”
“Is die er ècht?”
“Ik heb hem zelf gezien.”
“Wat?”
“Let maar goed op als de dader opstaat,” zei Bressers, “ik twijfel er niet aan dat ze er nu iets van laten zien.”
“O jee. Ik heb al gezegd dat het niet waar kan zijn.”
“Geloof me. Greg had wel meer problemen.”
“Zijn archief was al ontruimd, hoorde ik.”
“Dan weet je nu alles,” zei Bressers.
“Met andere woorden: da’s alles wat je zegt.”
“Inderdaad.”
“O.”
Er viel een korte stilte, Bressers ging zitten.
“Andere vragen?”
“Nee. Jawel! Trouwens – die heb ik wèl.”
“Oké.”
“Maaike heeft me verteld dat een of andere creep haar een tijdje heeft gestalkt, omdat hij dacht dat ze best wel een goede incident manager zou zijn, zoals jij.”
“Ik weet het, lieverd. Dat agendapunt is afgetikt.”
“Zoiets zei ze al, ja.”
“Ik heb de achtervolger van Maaike indringend aangekeken met mijn koude blauwe ogen en uitgelegd dat hij de kinderen met rust diende te laten.”
In de tussentijd hoorde hij een sms’je binnenkomen, controleerde onmiddellijk om wie het ging, maar het was de pincode die hij nodig had voor het koffertje.
“Mooi – heel mooi.”
“Ze kan beter een echte baan zoeken.”
“Dank je, ik hou nog steeds een beetje van je.”
“Dat verwarmt mijn hart weer een stukje.”
“En je ogen zijn alleen zo koud en ijsblauw als je vreselijk boos bent, dan lijk je net iemand anders.”
“Dat heb ik vaker gehoord.”
“We moeten binnenkort eens samen uit eten, John.”
“Goed idee. Vraag de kinderen mee.”
“Aanhang ook?”
“Hebben ze die?”
“Ja, ze horen alleen maar enge dingen over jou.”
“Zoals altijd.”
“Ik vind het goed. Het moet er een keer van komen.”
“Mooi zo.”
Zijn telefoon liet hij op tafel liggen, terwijl hij in de keuken het avondeten begon klaar te maken. Vanavond zou er weinig meer gebeuren, morgenochtend misschien in alle vroegte. Toch klonk er vrij onverwacht een luide ping die een binnengekomen app verraadde. Hij liet de pan staan en ging kijken wie hem een berichtje had gestuurd.
Het bleek van Robert Foley afkomstig te zijn die alleen de coördinaten had vermeld van, zo bleek, exact dezelfde plek waar eerder Greg Teunissen was doodgeschoten. Het natuurgebied Engelermeer kende geen vaste sluitingstijd, dus Bressers liet zijn avondeten voor het moment rusten en begreep dat het best wel eens lang ging duren voordat hij er aan toe zou komen. Misschien bezocht hij later vanavond een Chinees restaurant, dat was ook lang geleden. Hij opende het koffertje en stelde vast dat hij eenzelfde wapen had gekregen als verleden jaar, een oud exemplaar afkomstig uit de Tweede Wereldoorlog, maar daarom niet minder effectief en zeer dodelijk.
Zoals steeds kostte het hem een wandeling van enkele honderden meters om in de parkeergarage te komen. Tijdens de rit had hij geen extra navigatie nodig, zijn bestemming was een bekende plek, hij was er eerder geweest en ook bij die gelegenheid hadden de aanwijzingen van Foley hem geleid. Misschien moest hij na afloop Roosmarijn eens bellen die hopelijk nog niet had gegeten, net als Bressers at ze vrij laat in de avond, meestal rond half negen. Dat deed ze altijd al.
Tijdens de rit stuurde zijn onderbewustzijn Bressers naar het natuurgebied in het dorp Engelen, ook een nette plek om te wonen, maar het oude centrum had jaren terug zijn voorkeur gekregen. Mooi en duur.
Het was de mijnheer Rudolph Jongejans geweest die hem het bevel had gegeven om Foley uit te schakelen en er zou naar alle waarschijnlijkheid weinig verschil zijn met Manfred, hoewel Foley een volbloed collega was, bovendien een belangrijke spil in het web van de firma. Zo herinnerde Bressers zich dat Foley een zoon had die officier was bij de Australische marine.
Veel meer wist Bressers dan ook niet van Foley. Misschien viel het moeilijk te geloven, maar ze waren ondanks alles vreemden voor elkaar gebleven en het zou mogelijk te maken hebben met de houding van John Bressers die weinig echte vrienden had. Een man als Gregory was een vriend geworden. In het begin waren ze alleen collega’s, later vrienden.
Op het parkeerterrein schakelde hij de motor uit en overwoog een kort berichtje om te vragen of Roosmarijn al ging eten. Misschien wilde ze wachten.
Hij stapte uit, herkende de auto van Foley die zich ruim een kilometer of anderhalf verderop ophield. Er zou een wandeling volgen die alles bij elkaar twintig tot dertig minuten in beslag ging nemen, normaal hield hij nooit zo de tijd bij, het boeide niet zo erg.
Wel stuurde hij een berichtje naar Roosmarijn met de vraag hoe laat ze ging eten. ‘O, wil je langskomen? Ik ben alleen niet thuis. Ander keertje graag.’ Hij reageerde met een opgestoken duimpje en liep door.
De oude Jongejans verwees naar het gesprek dat verleden jaar in september had plaatsgevonden in hetzelfde café dat ook het toneel was geweest van Bressers’ ontmoeting met Reijnders. Het werd ineens een stuk duidelijker en het betreurde hem niet eens helemaal dat het zo was verlopen, maar Bressers erkende wel degelijk de rol die hij had gespeeld. Zijn verantwoordelijkheid als incident manager had hij vanaf de allereerste dag bloedserieus genomen, anders gebeurden er allemaal vervelende ongelukken.
Een heel enkele keer ging er iemand in beroep tegen een sanctie die was opgelegd door de firma, maar niet Foley. Hij zou zijn verlies als een man accepteren.
Mogelijk ook weer niet, maar de gevolgen voor zijn kinderen en ex-echtgenote zouden desastreus uitpakken. Soms ging het zo. Voor een Gregory lag het toch weer anders. Hij had een opdracht uitgevoerd, zoals hij dat als incident manager steeds had gedaan. Zijn hele leven. Er bestond erg weinig ruimte voor een functionaris om een dienstbevel te weigeren, maar een het doden van politicus was er eentje en Bressers zou de opdracht terug hebben gegeven. Het behoorde niet tot de kernactiviteiten van de firma om zich actief met de politiek te bemoeien.
Voor hem strekte zich een groot veld uit met zacht wuivend gras dat tot zijn knieën reikte. Geleidelijk begon de zon weg te zakken, veel te traag uiteraard, zoals bijna altijd na een dag die vrij warm was geweest. Robert Foley had een kleine ronde tafel en een stoel meegenomen, plus een picknickmand, want hij zat te eten. Een broodje kaas. Ook had hij aan wijn gedacht. Het glas en een halflege fles stonden binnen handbereik, maar hetzelfde gold voor een pistool.
“Je moet me verontschuldigen, John,” zei Foley die het broodje vasthield, “maar ik heb vanavond alleen aan mezelf gedacht. Ja, ik ben egoïstisch geweest.” Bijna voorzichtig nam hij een hapje en begon uitputtend te kauwen. “Ik heb ook geen tweede stoel.”
“Geeft niets. Ik heb andere plannen vanavond.”
Foley nam een nieuwe hap van het broodje, er volgde een korte stilte, daarna pakte hij het wijnglas van tafel. “Wat ga je doen? Ik zou Indonesisch gaan eten.”
“Geen idee. Er zijn mogelijkheden genoeg.”
“Misschien Grieks. Ook lekker.”
“Thuis staat er een pan op het aanrecht.”
“Dus je was net begonnen met je avondeten?”
“Klaarmaken, ja.”
“O, geen man overboord.”
“Nee.”
Opnieuw viel er een stilte die nu wat langer duurde dan enkele ogenblikken eerder. Het glas was bijna leeg, Foley had het broodje bijna helemaal opgegeten.
“Wil je vertellen wie je hebt gesproken?”
“De oude mijnheer Jongejans.”
“Dacht ik al,” zei Foley die zijn handen afveegde en daar zijn donkerblauwe spijkerbroek voor gebruikte. “Het werk is gedaan.” Hij stond op, pakte het pistool mee van tafel, maar zijn arm bleef omlaag hangen. “John – het is me een eer geweest dat ik zoveel jaren met je hebt mogen samenwerken.” Ook de hand van Bressers zocht naar het pistool. “Het spijt me enorm en ik wil dat je laat opschrijven dat ik de Majesteit altijd heb geëerd.” Foley stak de loop van het pistool in zijn mond en vuurde eenmaal, daarna viel hij neer.
John Bressers draaide zich om en liep weg. In de tussentijd zocht hij de coördinaten om ze naar Van Rijn te sturen, maar wachtte met het versturen van zijn berichtje tot hij de auto had bereikt. Hij wilde direct vertrekken. Nadat hij op ‘verzenden’ had getikt, dacht hij aan de woorden van Michel Grijs die het lot van Reijnders had voorspeld.
Het stond vast wat er zou gebeuren.
Want Bressers had een embargo uitgesproken tegen de jonge Nicolas Reijnders.
John Bressers (14/20) Foley
In de koele beslotenheid van het woonhuis heerste een prettige rust, geen opwindende muziek, ook geen Bach, het huis was een tikje klassiek ingericht, maar ook weer niet al te overdreven. Engelse meubelen die meer dan een mensenleven mee zouden gaan. Het portret van Bressers lag bovenop een hoge statige kast. Op tafel stond een bos bloemen, rode rozen, er hing een kaartje aan, maar het lukte hem niet om de tekst te lezen. “Wil je iets drinken?’, vroeg Lydia.
“Cognac.”
“Fijn. Dan doe ik mee.”
Nadat ze zich om had gedraaid, liep hij met zijn handen in zijn broekzakken weggestoken rond en las vooral de tekst op het kaartje die hem erg boeide.
Interessanter dan de woorden, bleek het handschrift dat hij kende als geen ander. Robbie – dat stond er.
Niet veel later keerde Lydia terug uit de keuken met twee glazen cognac. Zelf bestudeerde hij onveranderd de rozen die voor een man als Foley erg buitenissig waren. Hij pakte het glas aan en realiseerde zich ineens vrij weinig te weten van Foleys privéleven.
“Van Robert gekregen,” zei ze.
Toch werkten ze al bijna vijftien jaar samen, sinds Van der Brink hals over kop de dienst had verlaten. In al die jaren hadden ze af en toe met elkaar gesproken over hun vrouwen en kinderen.
“Ik herken zijn handschrift.”
“Vast,” zei Lydia die er meteen bij begon te lachen.
In de achtertuin namen ze plaats aan een tafeltje dat op een compact terras was geplaatst, zodat je de goed verzorgde bloemperkjes zou kunnen bekijken, maar ook de vijver waar karpers in bleken te zwemmen.
“Duivel uitdrijven,” zei Bressers.
“Ik wist het. Je komt nooit zomaar een praatje maken. Jij hebt altijd een verdraaid goede reden om de goede vrede te verstoren,” zei Lydia die een flinke slok nam.
“Waarom zou je nou een geschilderd portret van mij nodig hebben om een duivel uit te drijven?”
“Omdat ik heel lang heb gedacht dat je schuldig was aan de dood van mijn broer. Jullie zaten op dezelfde boot en waren onderweg naar Singapore, ’s ochtends, of wanneer dan ook, werd je wakker en toen was Jo foetsie – verdwenen – overboord geslagen, zo ging het verhaal en dat werd aan mijn ouders verteld.”
Terwijl Lydia Weimans haar uitleg gaf, bleef hij de vrouw recht in de ogen aankijken, een enkele keer, bijna aan het eind, begon ze opzij te kijken. Alsof zijn ijskoude ogen in haar ziel leken te snijden, zo was het.
“Er was sterke drank aan boord, een foute combinatie,” zei hij, “ik heb daarna nooit meer gevaren. Voor die tijd deed ik dat graag, geloof me. Ik ben altijd een fervent zeiler geweest, tot die tijd.”
“Volgens Robbie moet ik het accepteren.”
Er viel een stilte voordat Bressers wilde reageren. “Vertel eens. Hebben jullie soms een relatie?”
“Ik ben al erg lang alleen. Dat weet je. Of dat was ik.”
“Wil je dat ik eerlijk ben?”
Lydia pakte haar glas op en nam een slok. “Jij bent altijd zo berekenend, je doet nooit iets zonder reden.”
“Ik wist niet dat jullie een relatie hebben.”
“Het is een vrij land, ik heb geen toestemming nodig.”
“Wil je geloven dat Roosmarijn me vertelde over de contacten die ze onderhield met vrouwen die partners en zelfs broers hadden en voor de firma werkten?”
“Je wist het niet.”
“Zelfs nu na dertig jaar overvalt het me wel eens.”
“Waarom? Zo bijzonder is het niet.”
“Nee. Je hebt ook wel gelijk.”
“Een tijdlang gingen er geruchten dat je mijn broer dood had geschoten, daarginds, dus in Thailand.”
“We moeten ons aan de wet houden.”
“Dat heeft Robbie uitgelegd.”
“Gelukkig.”
Terwijl hij zijn cognacglas vastpakte, hoopte Bressers dat Lydia nu iets minder goed lette op zijn ijskoude blauwe ogen, want Foley had de regels van de firma overtreden door haar in vertrouwen te nemen. Hij leek de vissen te bestuderen die nu en dan aan de oppervlakte kwamen, maar in zijn brein ging de vraag rond of Foley misschien meer geheimen had verklapt.
Plotseling leek het alsof zijn oude chef een geheime agenda scheen te hebben waarvan Bressers tot dan toe het bestaan niet eens vermoedde en nooit zou hebben ontdekt, als Roosmarijn hem prettiger had afgebeeld.
“Wat heb je ermee gedaan?’, vroeg hij.
Er verscheen een vriendelijke glimlach. “Het ligt op de kast, ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om het in de tuin te verbranden, zoals ik wilde doen.”
“Valt mee,” zei hij.
“Moet ik bijschenken?”
“’n Fijne cognac.”
“Cadeautje van Manfred.”
“Ook een goede vriend?”
“Ja, dat weet je best, vuile rotzak. Jij weet alles.”
“Ik geef toe, ben hem wel eens tegengekomen.”
“We zouden met zijn tweetjes gaan overwinteren op een – eiland – in de Caraïben – St. George of zo, ik had er nooit eerder van gehoord, klonk wel lekker.”
“Waarom daar? Aruba is beter voor Hollanders.”
“Een vriend van hem woonde daar.”
“Ik zal hem ook wel kennen.”
“Toen moest ik ineens in de krant lezen dat hij dood was geschoten in Den Bosch, verdorie, wat een lul. Hij had een goed handeltje gevonden. Leuk geld.”
Dankzij de cognac van Manfred kwam Bressers alsnog op het eiland St. George terecht – in gedachten bekeek hij het luxueuze huis dat op palen was gebouwd, omdat Fred een hekel had aan natte voeten.
Het was archief nummer 1 geweest, een mislukking voor Manfred die de poging met zijn leven betaalde. Er begon tekening in de zaak te komen en Robert Foley had vanaf het begin invloed uitgeoefend door te weigeren de opdrachtgevers van Manfred te zoeken. Het was onnodig geweest, de sanctie zou hoe dan ook doorgang vinden, net als het pensioen van John Bressers die het hinderlijk had gevonden om zijn comfortabele leven onderbroken te zien worden. Lydia had zojuist gesproken over ‘een goed handeltje’, woorden van Manfred, een cognacliefhebber.
“Waar ben jij hem trouwens tegengekomen?”
“Zuidwest-Afrika.”
Volgens Roosmarijn waren Lydia en Manfred op de middelbare school vriendjes geweest, ze had weinig kennis van hun latere leven samen. “Ik moet gaan,” zei hij. “Voordat ik genadeloos in de file kom te staan.” Bressers stond op, net als Lydia. Het leek alsof ze nog iets wilde zeggen, want hij herkende een opgewekte twinkeling in haar ogen en haar mondhoeken gingen een heel eventjes omhoog. Toch liep ze alleen met hem mee naar de buitendeur. Op straat zocht ze naar zijn auto die even verderop stond.
“Waar heb je geparkeerd?”
“Daarginds ergens,” zei hij.
“Zie je wel! Altijd berekenend.”
“Je zult vast gelijk hebben.”
“Vertel eens. Ben ik te openhartig geweest?”
“Valt mee.”
“Jawel dus. Ik ben een regelrechte flapuit.”
“Manfred zal er geen last meer van hebben.”
“Hij niet, nee.”
Nog eenmaal keek hij over zijn schouder, maar Lydia was alweer weggelopen. Zo vaak hadden ze elkaar niet eens gezien, hoewel ze bekenden waren.
Haar vriendenkring kende een hoog sterftepercentage. Het leek alsof mannen bereid waren ontiegelijk grote risico’s voor haar te nemen. Met het verstrijken der jaren werd dat wel minder. Broer en zus hadden meer gemeen gehad dan Lydia zelf zou willen toegeven, zeker tegenover een man als Bressers. Toch was zijn vermoeden juist geweest, omdat ze wel degelijk had geloofd dat haar broer destijds door hem was doodgeschoten in Thaise Golf.
Natuurlijk had hij tweemaal de trekker overgehaald, maar de vraag was wie het gerucht had verspreid. Misschien lag de oorzaak van zijn scepsis in zijn rationele geest. Iemand had ooit de gedachte uitgesproken dat incident manager John Bressers de moordenaar moest zijn.
Het was niet eens moord, het was een sanctie. Zoals het algemeen bekend hoorde te zijn dat het archief van een incident manager als taboe beschreven stond.
Ook een sjacheraar als Manfred Pastoor wist dat. Het oude vriendje van Lydia mocht dan een groot liefhebber zijn geweest van cognac, maar hij wist verdraaid goed hoe de regels waren. Archief. Taboe.
Er hadden overduidelijk vriendschappelijke relaties bestaan tussen Manfred en Fred, want Lydia had zonder enige twijfel verwezen naar het strandhuisje van de man die als ‘de Duitser’ bekend stond op het eiland. Terwijl Bressers in zijn auto stapte en de motor startte, verzekerde hij zichzelf dat zijn gedachte mogelijk kort door de bocht was – hij diende een voorbehoud in acht te nemen.
Het zou om een andere vriend kunnen gaan. Welke dan? Hij draaide het stuur naar links en dwong zichzelf na te denken over de identiteit van een man, iemand anders dan Fred, die bevriend zou kunnen zijn met Manfred, goed genoeg om het huis ter beschikking te stellen, zodat je ’s ochtends golven over het strand hoorde rollen en de zon zag opkomen.
Michel Grijs bijvoorbeeld, die beweerde Manfred wel eens tegen te komen, oude bekenden, geen vrienden.
Wacht eens even – Fred reageerde uiterst gefrustreerd, omdat zijn oude vrienden werden vermoord, zoals Manfred, maar zeker ook Greg. Er bestond geen andere mogelijkheid, want de overwintering, die Lydia bedoelde, was het huisje van Fred Nieuwenhuizen die toch al moest vertrekken – want hij had de rol van dronken toerist gespeeld.
Verdomme – overwinteren op het eiland St. George – precies zo had Lydia het gezegd en het betekende ook dat er begin september moest zijn besloten om een aanslag te plegen op Chrissie Blakely, zodat de zaak Nicolas Reijnders nu al bijna een vol jaar speelde.
Niet lang nadat hij de provinciale weg had bereikt, ging zijn mobiele telefoon en het nummer behoorde aan Foley toe, een snelle reactie, als het tenminste met zijn bezoek aan Lydia te maken zou hebben. Hij accepteerde het gesprek en wachtte op Foley.
“John – Ben jij nou bij Lydia geweest?”, vroeg Foley wiens stem onmogelijk veel verbaasder had kunnen klinken. “Ik krijg net een telefoontje, ze is verdomme flink overstuur. Dit heb ik nog nooit meegemaakt.”
“Het was alweer een tijdje geleden dat we elkaar hadden gesproken,” zei Bressers die vaststelde dat hij inderdaad een gevoelige snaar had weten te raken.
“Hoe ben je aan het adres gekomen?”, vroeg Foley.
“Gevraagd. Aan een kennis.”
Langs de weg doemde een blauw bord op, een eindje verderop lag de invoegstrook van een snelweg.
“Misschien moeten we binnenkort bijpraten over onze privébesognes – vrouwen en kinderen. Snap je? Ik wist niet beter of je bent gelukkig getrouwd met Kitty. Rode rozen, Robert? Meen je dat nou echt?”, vroeg Bressers die niet al te cynisch wilde klinken.
“Je hebt waarschijnlijk gelijk,” zei Foley. “Ik zou me nooit in een chantabele positie mogen manoeuvreren. Al wil ik ook zeggen dat je je erbuiten moet houden.”
“Ga er maar van uit dat er meer mensen op de hoogte zijn en misschien al een tijdje. Zo’n positie heb je, ja.”
“Ik wil maar één ding weten, John. Waarom?”
“Lydia leek over feitenkennis te beschikken die maar zeer weinig mensen mochten hebben, ik wilde er meer over weten en dat is min of meer gelukt, ook gezien het feit dat ze je ogenblikkelijk heeft gebeld.”
“Je duidt op haar broer.”
“Inderdaad.”
Inmiddels reed hij op de snelweg, maar hield een matige snelheid aan, een negentig kilometer per uur.
“Ja – ja, you’re probably right.”
Het was belangrijker dan ooit om geen details te bespreken via de telefoon die opgenomen zouden kunnen worden. Hij betreurde het dat er bijna over specifieke zaken werd gesproken door hen beiden. Soms klonk de stem van Foley net iets te vertrouwd.
In de tussentijd kwam er een berichtje binnen – sms.
“Ben je daar nog? John?”
Bressers begon een vrachtwagen in te halen die langzamer reed dan hij had gedacht. “Ja, ik ben er.”
“Oké.”
“Hoe komt het dat ze zoveel weet, verdorie?”
“Mijn schuld.”
“Zeg eens. Heb je een drankprobleem?”
“Nee. Dat heb ik niet.”
“We moeten binnenkort eens afspreken.”
“Inderdaad.”
“Ik stuur je nog wel een bericht over tijd en plaats,” zei Bressers, “misschien morgen al.” Langzaam stuurde hij naar rechts en zag de melding staan dat er een tekstbericht was binnengekomen. “Hou je taai.”
“Zie je snel.”
Natuurlijk probeerde hij zijn aandacht bij de snelweg te houden, want het was snel drukker geworden dan eerst. Toch tikte hij op het strookje in het beeldscherm dat vervolgens de volledige tekst van een sms’je gaf.
Het was een datum. 28-06-14.
John Bressers (13/20) De moordenaar van Reijnders
Een dag later zouden Van Rijn en Bressers elkaar op neutraal terrein treffen, de keuze was gegaan naar een kleine, maar prettige brasserie. Het stond vast dat er vervelende onderwerpen ter sprake kwamen, zoals de betrokkenheid van Tosh bij de moord op zijn vader.
Onderweg naar hun afspraak zei Bressers wie ze gingen ontmoeten, er volgde geen gevatte opmerking, alleen de wenkbrauwen van Tosh gingen omhoog. Het was nog erg vroeg, voor openingstijd zelfs, maar de eigenaar bleek familie te zijn en soms kreeg een gesprek buiten het politiebureau de voorkeur. Tosh leek bij uitstek een man die zijn hakken stevig in het zand zette als het hem moeilijk werd gemaakt, het onderwerp naar de moord op Reijnders schreeuwde om een onconventionele aanpak. Terwijl ze naar hun afspraak liepen, keek Tosh voor zich uit, vervolgens opzij, daarna ietwat stuurs naar de straat en zei: “Ik begrijp hieruit dat justitie geen enkel forensisch bewijs heeft dat mogelijk leidt naar een verdachte.”
“Precies. Je zegt het heel netjes.”
“Hoe is dat mogelijk?”
“Stel je iemand voor die plannen heeft om een moord te plegen en hij besluit op de zwarte markt een wapen te kopen. Zo moeilijk is dat niet eens. Probleem is de traceerbaarheid van het wapen. De politie doet eerst onderzoek naar alle bekende handelaren in het land, want de recherche verzamelt vooral informatie die moet leiden naar een arrestatie en veroordeling. Mocht het nou zo zijn dat je in de kelder van je opa een Duits pistool uit de Tweede Wereldoorlog hebt gevonden en je besluit dat te gebruiken, dan zal de politie hooguit vaststellen dat de dader een oud wapen heeft gebruikt, want het is na 1945 nooit gebruikt, dus staat het nergens geregistreerd in een database.”
“Dus jij denkt dat voor mijn – ,” zei Tosh.
“Je mag het niet uitsluiten,” reageerde Bressers die voor de deur van een brasserie bleef stilstaan en Van Rijn zag praten met een man van amper dertig jaar.
De deur ging open – beide mannen gingen er binnen, waarna Van Rijn de deur opnieuw sloot en het bordje controleerde dat vermeldde dat de zaak gesloten was.
“Zelfs Lisette van der Bruggen moet toegeven dat we alternatieve methoden dienen toe te passen om de zaak open te breken,” zei Van Rijn en hij stelde zich in alle rust voor aan Tosh Blakely die zijn volledige naam mompelde. Ondertussen zette de neef drie kopjes koffie op tafel. Zoals altijd zorgde Bressers ervoor dat hij met zijn rug naar de glazen pui zat.
“Ik vond het erg moeilijk om te geloven dat de politie totaal geen aanwijzingen kan vinden,” zei Tosh.
“Het zijn lastige onderzoeken, zoals John misschien een beetje heeft uitgelegd, eerlijk gezegd heb ik liever een familieruzie die danig uit de hand is gelopen.” Hij schudde het suikerzakje en scheurde er een stukje af. “Als ik zou mogen kiezen.” Waarna hij de witte suiker in de dampende koffie liet stromen. Van Rijn boog iets voorover en vroeg: “Gebruik jij suiker?”
Bressers gooide het zakje zwijgend naar Van Rijn.
“Zelf al heb ik verschillende malen met rechercheurs gesproken, waaronder twee heel vervelende mannen op Aruba die dachten dat ik die man heb vermoord.”
“Hebben jullie elkaar ooit ontmoet?”, vroeg Van Rijn die het tweede suikerzakje leegschudde en vervolgens begon te roeren. “Dat is me niet duidelijk geworden.”
“Nee, nooit.”
“Enig idee waarom ik je erbij heb gevraagd?”
Tosh schudde een enkele maal zijn hoofd, nam een slokje koffie en zette het kopje heel zorgvuldig terug.
“Ik heb gehoord dat je een kandidaat bent voor het ambt – incident manager, zoals mijn oude kameraad John Bressers is geweest, dertig jaar, een lange tijd.”
“En nog,” zei Tosh.
“Gisteren vertelde ik Lisette over mijn gesprek met jullie tweeën, voor de duidelijkheid, Lisette is een jonge assistent-officier van justitie, veelbelovend, die haar prille carrière in gevaar zag komen, omdat een commissaris, daarmee bedoel ik mezelf, behalve een oude vos, ook een moordverdachte wilde spreken.”
“Dat snap ik,” antwoordde Tosh.
“Mooi,” zei Van Rijn, “leg me dan nu eens uit waarom jij je vader niet hebt vermoord, zoals sommige mensen al zeer geruime tijd graag geloven.”
“Een jaar of wat geleden vertelde ik mijn moeder dat ik die man het liefst van alles zou willen vermoorden. Meteen gaf ze me een klap op mijn hoofd. Die man zou zijn straf niet ontlopen, hier op aarde en anders in de hemel, of beter gezegd: in de hel, want daar hoort hij thuis. Ik dacht dat hij in de hemel kwam als ik hem zou vermoorden, iets wat ik heel erg zou vinden.”
“Wie dan wel?”, vroeg Bressers.
“Kijk,” zei Van Rijn die zijn telefoon op tafel legde en een pincode tikte. “Ik heb het filmpje.” Het duurde enkele seconden voordat het beeld begon te bewegen, maar tenslotte werden er in het nachtelijk duister van een gewone winkelstraat twee gedaanten zichtbaar. “Jullie zijn de eersten buiten het team die de volledige footage te zien krijgen. Dit filmpje is goud waard.” Eerst volgde er een woordenwisseling, zowel Bressers als Tosh hingen boven het scherm om geen detail te missen, onverwacht hield de dader een wapen vast dat hij op Reijnders richtte en tweemaal afvuurde – pistoolschoten of plopjes, maar onderzoek had allang uitgewezen dat er geen schoten hadden geklonken. In de dagen en weken die op de moord voorbijgingen waren er geen omwonenden gevonden die ’s nachts door pistoolschoten wakker waren geworden. De dader, man of vrouw, liet zich op de knieën vallen en, zonder te controleren of Reijnders dood was, rolde het lichaam over de rand omlaag.
Het kostte de schutter hierna enige moeite om weer op te staan, hij veegde zijn broek schoon en liep weg.
Vrijwel meteen dacht Bressers aan een man, zijn brein weigerde de kans op een vrouwelijke dader te accepteren, ofschoon het heel goed zou kunnen. Aan de andere kant leek het makkelijker voor Joan, zoals Fred haar noemde, om de rol van rouwende weduwe te spelen en het politieonderzoek af te wachten. Tot dan toe hadden Bressers noch Tosh op tv de volledige film gezien, het bleef beperkt tot een aantal film stills.
Nadat het filmpje al anderhalve minuut had geduurd, liep de dader weg en begon Tosh te lachen. “Geloof me, het is een jongetje, jawel, hij heeft een piemel.”
“Ja?’, vroeg Bressers die verder afwachtte.
“Houten benen, het is een withuid.”
“Mooi, daarmee sluit je een hele bevolkingsgroep uit,” zei Van Rijn die een slokje nam van zijn koffie.
Ondertussen leunde Bressers achterover en legde zijn onderarm op de leuning van een stoel. Hij nam een slokje koffie en keek eerst naar Van Rijn, toen naar Tosh. Er speelde een uitdagend lachje op zijn gezicht.
In de houding van de dader, die zeer beslist een man was, had hij een oude bekende herkend die hij wel vaker op dezelfde manier op had zien staan, als hij in zijn tuin had gewerkt en eventjes had moeten hurken, vervolgens was hij moeilijk omhoog gekomen, waarna de man op dezelfde wijze zijn broek schoon klopte en altijd weer gebruikte hij gebaartjes die door de loop der jaren nooit meer waren veranderd. Terwijl hij al tien jaar moeilijk opstond, als hij had gehurkt.
“Godverdomme, je kent hem, John, je kent die vent!”, riep Van Rijn en zijn neef keken verbijsterd toe.
“Hij is dood – vermoord. Gregory Teunissen.”
Van Rijn sloeg met zijn vuist op tafel. “Ik wist verdomme wel dat ik je dat vervloekte filmpje meteen had moeten laten zien, dan hadden we het geweten.”
“Hoe heb je dat nou gezien?’, vroeg Tosh.
“Door de manier van opstaan, zijn gebaartjes, da’s Gregory Teunissen, ik heb het hem vaak zien doen.”
“Maar wie heeft Gregory Teunissen vermoord?”
“Geen idee, jongen, ik zou het niet weten.”
Natuurlijk had Bressers een vermoeden, maar hij mocht de naam voorlopig niet uitspreken, ondertussen schoof de stoel van de commissaris schrapend achteruit, terwijl hij een nummer toetste. In de ogen van Tosh zag hij twijfel, de jonge man wist verdraaid goed dat Bressers de naam kende van een man die vrijwel direct op het vliegtuig stapte om naar een onbekende bestemming te vluchten, zoals steeds.
Toch vertelde zijn intuïtie hem dat Nieuwenhuizen voorlopig nergens heen zou gaan, het was te vroeg. Er lag minimaal één rekening die geïnd moest worden.
Commissaris Van Rijn moest een nieuwe opdracht voor Bressers uitvoeren, een adres dat toebehoorde aan een vrouw die een geschilderd portret had gekocht, de zus van Jo Weimans, die twintig jaar terug volgens het dossier was verdronken in de Thaise Golf, maar dat was geen common knowledge. Dat gold voor de sanctie die Weimans was opgelegd.
“Heren, ik moet dringend gaan. Je hebt het onderzoek een nieuwe richting gegeven, John, werk aan de winkel,” zei Van Rijn die zijn telefoon liet wegglijden in zijn broekzak en vrijwel meteen naar de deur liep.
“Ik heb iets van je nodig, Jochem,” zei Bressers.
“Vertel. Waar kan ik je mee helpen?”
“Het adres van Lydia Weimans, zus van Jo, die twintig jaar geleden tijdens een zeiltocht overboord is geslagen en verdronken, ik lag toen te slapen,” zei hij.
Van Rijn bleef stilstaan. “Goed. Je moet me een herinnering sturen, als ik het per ongeluk vergeet.”
*****
’s Middags iets na half drie kreeg hij het berichtje met het adres van Lydia Weimans, plus een telefoonnummer, maar Bressers besloot haar domweg te overvallen en geen kans te geven zich voor te bereiden op een man die ze allerminst verwachtte.
Omdat hij geen aanvullende info dacht te zullen ontvangen van de commissaris, had hij Tosh bedankt voor zijn aanwezigheid. Daarom ging hij alleen, het wapen dat hij vanochtend al onder zijn rechter oksel had weggestoken, bleef er gewoon zitten. Niet omdat hij enige voorzichtigheid op zou moeten brengen voor de vrouw die het portret had gekocht. Het ging eerder om een vertrouwd soort regelmaat waarvan hij zich af begon te vragen of die helemaal was verdwenen.
In de achterliggende dertig jaar hoefde hij zichzelf nooit af te vragen of de regels van het spel per ongeluk waren veranderd. Vandaag bleek Teunissen zijn archief te hebben verkocht aan een vooralsnog onbekende partij, aan de vooravond van de nationale verkiezingen had hij ook nog eens de beoogde nieuwe premier geliquideerd en er vast een mooi bedrag voor gekregen, hopelijk geen bitcoins die toen nog relatief aantrekkelijk waren, als je ze direct zou verkopen. Het was een betaalmiddel die de jongens en meiden van commissaris Van Rijn beslist onderzochten. Bressers kon zich niet voorstellen dat Teunissen een moord zou plegen op een populaire politicus zonder zich er goed voor te laten betalen en zo’n geweldige idealist was hij alleen als het om complotten ging die hij onder het genot van een koud glas bier besprak.
Uiteraard liep hij het risico om voor een dichte deur te komen staan, als Lydia in loondienst werkte. Toch vond hij alleen al dat het portret de moeite van zijn reis waard was, omdat het Roosmarijn was geweest die tijdens de echtscheiding een bikkelharde voorstelling van haar ex-partner had neergelegd op doek. Een man die Bressers niet snel herkende, zoals Greg Teunissen een sociopaat in hen beiden zag.
Hij parkeerde zijn auto in de straat, maar Bressers zorgde ervoor dat hij een stukje moest lopen. Dankzij het wapen droeg hij noodgedwongen een dun jasje.
Huisnummer 47 bleek voorzien van een keurig onderhouden tuin, het was een twee-onder-één-kap. Glasgordijnen die inkijk verhinderden, een garage die toevallig openstond, een oudere Volvo station, waarvan Bressers dacht dat hij er al langere tijd stond.
“Hallo?” Zijn stem galmde door de garage. Seconden tikten langzaam weg, er zou iemand aanwezig moeten zijn, misschien niet eens Lydia zelf, maar zeker iemand, anders was de garagedeur beslist gesloten.
Het duurde best een tijdje voordat er iemand tevoorschijn kwam – een vrouw die ongeveer zo oud zou moeten zijn als Roosmarijn, met grijzend haar dat een maand of twee terug voor het laatst was geverfd. Haar wenkbrauwen gingen omhoog, ze deinsde eventjes terug, toen ze hem herkende, alsof hij in werkelijkheid afschrikwekkender was dan op het doek. “John, jee – jij komt geen bijbels verkopen.”
Hij dwong zichzelf een glimlach te laten zien. “Nee.”
“Wat dan wel?”
“Ik heb een zakelijke relatie ingezet,” zei Bressers die zijn schouders een beetje omhoog trok. “Roosmarijn weet nergens van, anders had je allang geweten dat ik onderweg was, omdat ik je ergens over wil spreken.”
“Gaat het om het schilderij dat ik heb gekocht?”
“Niet echt.”
Voordat ze reageerde glimlachte ze heel even, al leek het ook dat ze zichzelf ertoe moest dwingen. “Weet je, ik heb het gekocht om een duivel uit te drijven.”
John Bressers (12/20) Het archief
Onderweg naar de woonboerderij van Teunissen werd Bressers regelmatig gedwongen ver uit te wijken naar rechts. Hij reed over een smalle dijk die beslist geen ruimte bood voor twee auto’s die elkaar zouden kunnen passeren. Het was Tosh die bij elke gelegenheid uit het raampje keek, probeerde in te schatten hoe hoog de dijk feitelijk was, maar durfde er geen woord over te zeggen. Regelmatig wierp Bressers een blik opzij, omdat hij verdraaid goed wist dat het de eerste keer was dat zijn jonge metgezel in een auto over een Hollandse dijk reed. “Je wijkt wel erg ver uit naar rechts, John,” zei Tosh, “zelfs nu doe je dat en het is helemaal niet nodig.” Voor hen lag een kronkelige weg die na een viaduct eindigde bij een splitsing, ze zouden rechts afslaan en dan verder.
“Het is een beetje om te pesten,” zei Bressers, “veel mensen worden een tikje nerveus als ze hier rijden.”
“Ik ben hier niet om dood te gaan,” zei Tosh.
“Dat weet je nooit van tevoren,” zei Bressers, “ik geloof dat je vader niet wist dat een bekende hem op de brug van een drukke stad zou doodschieten.” Het was voor het eerst dat hij dit idee hardop uitsprak, maar het leek hem zeer waarschijnlijk dat Reijnders met iemand als Nieuwenhuizen had afgesproken. Of een andere veteraan van de firma en zelfs daarbuiten. Natuurlijk had hij de namen van Joan en Tosh genoemd, toch beschouwde Bressers hen geen van beiden als reële verdachten. Wel moest Reijnders zijn afspraak goed hebben gekend, omdat ze op een brug in het centrum tegenover elkaar hadden gestaan.
“Heb je me daarom mee gevraagd?”, vroeg Tosh die de onuitgesproken gedachte van Bressers goed moest snappen, anders was hij niet slim genoeg voor de job.
“Hoe bedoel je?”
“Vanwege mijn vader.”
“Je hebt me thuis opgezocht, omdat je incident manager wil worden en ik moet bepalen of je over de capaciteiten en uiteraard persoonlijkheid beschikt.” Bressers liet het gaspedaal omhoog komen, tikte de richtingaanwijzer omhoog en draaide het stuur naar rechts. “Da’s ongelofelijk belangrijk, de eerste horde die je moet nemen, want incident manager word je niet zomaar. Dat is moeilijk en altijd ook zo geweest.”
Na bijna een kilometer bereikten ze een gehucht, een verzameling boerderijen zonder een kerk waarbij succesvol de suggestie werd gewekt dat er nooit wat zou kunnen veranderen of anders zeer langzaam. Op het erf stond een bestelbus met laadklep, twee jonge mannen in maatkostuums rookten ietwat verveeld een sigaretje en het verbaasde Bressers dat Deborah er nog geen woord over had gezegd, want ze haatte het als mensen dit op haar terrein deden. Hij stak zijn hand vooruit en noemde zijn naam: “Mijn naam is Bressers en deze jongeman heet Tosh Blakely.”
“Ik ben Gerhard de Jong, hij is Julien Blussé.”
“Om te beginnen verbied ik jullie op het terrein van de familie Teunissen sigaretten te roken,” zei Bressers die zijn best deed om chagrijnig te klinken en dat ging hem meestal erg goed af. “Het is in strijd met de regels van de firma. Dat horen jullie te weten.”
“Onze verontschuldigingen, mijnheer Bressers. We hebben er niet eens over nagedacht,” zei De Jong.
“Goed. Aangezien jullie nooit eerder betrokken zijn geweest bij de ontruiming van een archief, leg ik uit wat er gaat gebeuren. Eerst ga ik alleen naar binnen, ook Tosh blijft buiten wachten en daarna beslis ik of jullie permissie krijgen om aan het werk te gaan.”
“Oké, mijnheer,”
“Alright.”
“Hebben jullie de voorgeschreven hardware meegenomen, jongelui?”, vroeg Bressers, want een ontruiming werd nooit uitgevoerd zonder wapens. De mannen trokken hun jasjes weg en legden zo de holsters bloot, ook Bressers droeg een wapen, zoals altijd ging het verborgen onder zijn rechter oksel. Voordat hij de boerderij werkelijk binnenging, klopte hij enkele malen op een deurkozijn. In het halletje verscheen Deborah die vandaag geen gezelschap had van een van haar kinderen. Ze droeg een zwarte jurk.
“Ik ben zo blij dat je er zelf bij bent, John,” zei ze.
“Natuurlijk.”
“Wat zijn dat voor kerels die buiten wachtten?”
“Ex-mariniers, betrouwbare kerels.”
Het archief van Greg Teunissen bleek een bunker te zijn die in het verleden was gebouwd voordat er een kantoorruimte aan het woonhuis werd toegevoegd. Voor de aannemer die het moest maken zou het ongetwijfeld een vreemd karwei zijn geweest, maar nu stond het er al bijna achttien jaar. Bressers ging alleen verder, terwijl Deborah op de drempel achter bleef. “Je weet wat je moet doen, hè,” zei ze. Er stond een bijna antiek bureau, een bijpassende stoel, enkele kasten die ongetwijfeld ook drankflessen bevatten.
Zo’n man was Teunissen ook wel, een stiekeme drinker. Misschien dankzij zijn huwelijk. In de muur naast de verzwaarde stalen deur bevond zich een display, net zo’n exemplaar als dat van Bressers, met eveneens een vlak waarop je een vingerafdruk moest achterlaten. Daarmee zou Bressers de deur moeten openen, want er waren soms noodmaatregelen nodig om een archief te betreden. In zijn eigen huis zou het net zo goed ooit gebeuren. Waarschijnlijk viel de eer aan Sven Boele toe, omdat hij lange tijd met Bressers had samengewerkt. De mannen wisten het van elkaar.
“Kun je er gewoon in?’, vroeg Deborah die met haar schouder tegen het deurkozijn leunde. “Da’s typisch.”
Hij pakte zijn telefoon erbij, tikte de pincode en opende toen het mapje berichten. “Normaal gesproken niet,” zei Bressers die een code begon in te tikken van 18 getallen, zich eenmaal vergiste en daardoor opnieuw moest beginnen. “We gebruiken codes als we in geval van nood een archief moeten betreden. Lange, onmogelijke getallen, plus een vingerafdruk. Het idee is niet eens om het onmogelijk te maken dat er een derde bij kan komen, maar wel om het moeilijk te laten zijn. Het liefst vernietigen we de inhoud van zo’n bunker, al is dat geen beleid van de firma.” In het display begonnen er tien groene lampjes op te lichten, tien seconden om voor een goede vingerafdruk te zorgen. Hij drukte zijn duim op het vakje en hoorde na drie seconden een zachte klik.
“Ik laat je nu alleen,” zei Deborah die zich omdraaide en wegliep, ze opende een deur en betrad de keuken.
Het was vrij gemakkelijk om de deur open te maken, niet anders dan de zijne thuis. Opnieuw speelde er een merkwaardige gedachte in zijn hoofd die hij verdrong, want ooit zou Boele hetzelfde doen in zijn kelder. Tosh zou zover nooit komen, zelfs al werd hij de incident manager die hij zo graag wilde zijn.
Zodra hij de bunker binnenging, herkende John Bressers meteen dat er een probleem was. Want de laden waren allang leeggehaald en geopend achtergelaten, alleen de kasten stonden er, tegen de muren geschoven, zoals ze ooit waren neergezet door Gregory Teunissen. Het was een mogelijkheid die hij graag had genegeerd, hoewel hij toch korte tijd met de gedachte had gestoeid, gisteravond en ook vanochtend nog onder de douche. Hij checkte elke lade en kast die er stond. Ze bleken leeg te zijn.
Alles was allang weg.
Terwijl hij naar de woonboerderij van de familie Teunissen was gereden, had hij nagedacht over een dossier dat er zou kunnen zijn. Ook Greg Teunissen had zich in het verleden beziggehouden met beleggingen, al scheen hij weinig geld te zijn verloren tijdens de crisis, anders dan Manfred Pastoor of Fred Nieuwenhuizen. Nu bleek er zelfs niets meer te zijn.
Er had een briefje op een kast kunnen liggen, afkomstig van Greg Teunissen die in hatelijke bewoordingen verslag deed van een goeie deal. Niets.
Als incident manager had Greg Teunissen een goede reputatie gehad, zeker na zijn huwelijk met Deborah, omdat hij toen zijn wilde haren was verloren. Jaren geleden hadden ze elkaar gesproken in een broeierige hotelbar waarbij Greg zijn ideeën uiteenzette over de moord op Kennedy. Het leek erop dat Teunissen nu zelf een complot in elkaar had gezet.
Bressers verliet de kluis, pakte zijn telefoon en tikte het nummer van Foley die vrijwel direct reageerde.
“Hebben we een probleem?’, vroeg Foley.
“Ja. Alles is weg. Leeg. Ontruimd.”
“My God.”
“De enige reden om dossiers te verplaatsen is geld.”
Voor een incident manager betekende een dossier hoofdzakelijk zelfbescherming, zodat hij nooit op een of andere wijze tegen een valse beschuldiging kon aanlopen tijdens zijn werk. Er gold ook een mogelijkheid dat er een contractsituatie groeide tussen twee partijen, zoals Bressers die namens de firma sprak en Reijnders. In de praktijk hield het in dat er een omvangrijk archief ontstond dat eveneens interessant was voor duistere rommelaars zoals Manfred Pastoor, of Hans van der Schoor die een half miljoen bood voor een enkel dossier over zijn baas.
Normaal ging het nooit mis, maar een heel enkele keer werden er voortekenen gemist, omdat de situatie bepaald niet als alarmerend te boek stond. Bressers verliet de kluis en bleef eventjes in het kantoor naar een bericht zoeken, naar iets wat hooguit collega’s onder elkaar zouden begrijpen, zoals een raar grapje.
“Deborah?”
Het duurde bijna een halve minuut voordat ze zich liet zien. In haar hand hield ze een puzzelboekje vast.
“Een rare vraag misschien, maar weet je of Gregory onlangs zijn dossiers heeft verplaatst – bijvoorbeeld naar een andere plek in huis of echt ergens anders?”
“Nee. Waarom vraag je dat? Is er iets mis?” Er lag een onrustige blik in haar ogen, maar geen angst.
“Heeft Greg iets losgelaten, misschien zelfs per ongeluk, over zijn archief?”, vroeg Bressers.
“Nee, hij vertelde nooit wat over zijn werk. Hij was weliswaar gepensioneerd, maar hij kluste wel vaak een beetje bij, dat doe jij ook nog steeds, zoals nu.”
“Onbekende bedragen op jullie bankrekening?”
“John – Wat is er aan de hand? Je maakt me bang.”
“Dan praat ik niet over duizenden euro’s maar miljoenen,” zei Bressers die de stemverheffing van Deborah totaal negeerde en door stond te drammen.
“John!”
“De bunker is leeg.”
Het duurde een korte tijd voordat de boodschap tot Deborah doordrong, ze sloeg een hand voor haar mond en zocht steun bij de deur. “O, jee, de vakantie.”
“Vertel.”
“Maanden geleden kreeg ik een weekje vakantie cadeau van Greg, om samen met een vriendin weg te gaan. Dus ik heb Roosmarijn gevraagd. Portugal.”
“Wanneer precies?”
“Half maart, denk ik, net voor de verkiezingen.”
“En je hebt ook nergens in huis dozen aangetroffen die er van tevoren nooit zijn geweest. Misschien heeft hij om welke reden ook alle dossiers verplaatst.”
Het maakte weinig uit, het zou altijd een probleem zijn, al zouden ze de dossiers op zolder vinden.
“Nee.”
“Je zult investigators op bezoek krijgen, mannen en vrouwen die nare vragen zullen stellen over Greg.”
“Daar heb ik geen zin in.”
“Het spijt me.”
“Moet dat echt?”
“Ja.”
“Kan ik het verbieden? Gewoon ‘nee’ zeggen?”
“Je moet meewerken, er zal je niets gebeuren, des te sneller is het onderzoek achter de rug,” zei Bressers.
“Wat moet ik doen?”
“Onze investigators zullen vragen stellen, misschien zelfs forensisch onderzoek doen, ook dat kan. De kans bestaat dat ze bij de buren aanbellen, omdat die bepaalde vragen kunnen beantwoorden, zoals wanneer ze mannen met dozen hebben zien sjouwen.”
Vermoedelijk hadden De Jong en Blussé allang de opdracht gekregen om navraag te doen bij de buren en stond Tosh momenteel alleen buiten te wachten zonder goed te beseffen wat er nou aan de hand was.
Mocht Deborah in het complot zitten, dan zou ze haar buren hebben ingelicht en in dat geval had Bressers de weduwe van Gregory sowieso verkeerd ingeschat.
Nu veronderstelde hij dat de buren zo brutaal waren dat ze zouden liegen tegen formeel geklede mannen.
Bressers draaide zich om en liep weg.
“Ga maar kijken, er is niets meer.”
In de deuropening bleef hij een ogenblik staan en draaide zijn hoofd naar Deborah die een voet over de drempel van Gregs kantoor zette. Ze zei geen woord. Er volgden geen opgewonden kreten of gebaren. Haar lichaamstaal week nauwelijks af. Ze was het echt zelf.
“Waarom – in hemelsnaam?”
Het was een vraag die Bressers iets minder boeide.
Momenteel zou hij willen weten waar alle dossiers heen waren gebracht en wie ervoor had betaald, aangezien de vraag die werd gesteld met het woord ‘waarom’ aan het begin over het algemeen betrekking had op een bedrag met soms vijf en vaak zes nullen.
Verderop stond Tosh glimlachend om zich heen te kijken. “Jansen en Janssens zijn er vandoor gegaan.”
Bressers registreerde de opmerking maar half, de meeste aandacht ging onverminderd naar Deborah die aarzelend verder liep – het kantoor in, een plek die ze voor het eerst in haar getrouwde leven echt betrad.
Of het leek tenminste alsof ze dat deed.
John Bressers (11/20) Fred
Tijdens de begrafenis van Greg Teunissen regende het lichtjes, dus geen zomerse wolkbreuk, maar een herfstachtige druilerige regen die uren door kon gaan.
Links van Bressers stond Roosmarijn. Uiteraard herkende hij de echtgenote en kinderen van Greg, maar verder waren er een hoop mensen die hij nooit eerder had gezien en toch ook voor de firma werkten.
Foley had zich na de kerkdienst pas bij het gezelschap gevoegd en had in zijn auto zitten wachten tot de stoet langzaam zou gaan rijden naar het kerkhof. Net als Bressers had hij helemaal niets met godsdienst, maar Roosmarijn wilde dat Bressers er in de kerk bij zou zijn, het was gewoon een kwestie van fatsoen.
Naast Deborah stond de pastor zijn woord af te steken en achter hen op het zandpad verscheen een oude bekende, de man die hij minimaal twintig jaar geleden voor het laatst had gezien. Het was Fred Nieuwenhuizen, die voor zijn makker thuis was gekomen, waar hij al veel langer niet was geweest.
Hun ogen ontmoetten elkaar gedurende een kort moment. Bressers verwachtte een schok van herkenning, zoals die vaker voorkwam na zo’n tijd, maar Fred leek nauwelijks onder de indruk van hun weerzien en verwachtte ook bekenden tegen te komen tijdens de begrafenis van een oude collega en vriend. In de tussentijd ging de pastor verder met zijn gebed, maar Bressers bleef langer dan noodzakelijk naar Nieuwenhuizen te kijken, alsof hij schuldig zou zijn.
Na bijna een halve minuut, toen het in de gaten liep, bewoog Bressers zijn hoofd een beetje, als een groet.
Het was belangrijk geen nieuwe vijanden te zoeken, maar objectief uit te zoeken wie Greg Teunissen had vermoord, een grove schending van de Majesteit.
Zodra de plechtigheid was beëindigd, liepen alle mannen en vrouwen rustig naar de parkeerplaats. Er was in een nabijgelegen restaurant gelegenheid om de familie formeel te condoleren. Roosmarijn liep naast Deborah, Bressers kwam helemaal achteraan en wist bijna zeker dat Nieuwenhuizen vrij snel naast hem zou opdoemen. Zo gebeurde het ook. Als een spookachtige verschijning, want hij herkende nu nog veel beter de trekken van zijn dochter Claudia.
Geen grammetje vet teveel, hij oogde zeer gezond. Iemand die volop in het leven stond, als professional.
“Long time no see,” zei Bressers.
“Ach, je weet hoe het gaat, op een dag begin je ergens aan en voor je het weet, ben je dertig jaar ouder, dan lig je ‘s ochtends in je bed en begint het ineens tot je door te dringen dat je een ouwe kerel bent geworden.”
“Vader van een dochter.”
Nieuwenhuizen begon te lachen. “Ik was achttien.”
“Je hebt, geloof ik, wat issues open staan met je dochter, ze is nu professor. Dat moet je weten.”
“Het verstand van haar moeder.”
“Geen idee. Ik ken alleen haar vader.”
“Geloof me, het is echt zo.”
“Greg Teunissen,” zei Bressers.
“Verleden jaar is Manfred geliquideerd.”
“Geen incident manager, maar een sjacheraar.”
“Klopt,” zei Nieuwenhuizen.
“Anders dan Gregory.”
“Of Jo Weimans.”
“Zeker.”
“Die ken je toch wel? Of je hebt hem gekend.”
“Ja.”
Inmiddels stonden ze naast de auto van Bressers.
“Ik ben mijn oude vrienden kwijtgeraakt, het gaat nogal snel op deze manier. Wie heeft ze vermoord?”
Terwijl Fred Nieuwenhuizen zijn woorden uitsprak, speelde Bressers met de sleutel van zijn auto.
“Geen idee.”
“Het verhaal gaat dat de firma aan het opruimen is. Ze zijn, om het zo maar eens te zeggen, met een goeie schoonmaakactie bezig. Weet jij daar iets van?”
“Wie zegt dat?”, vroeg Bressers.
“Foley,” zei Nieuwenhuizen die zijn armen verontschuldigend omhoog stak, omdat hij schermde met kennis die een onbekende bron moest hebben.
“Ik geloof nooit dat je dat van Robert Foley hebt.”
“Wandelgangen,” zei Nieuwenhuizen met een grijns.
“Daar heb je geen fluit aan.”
“Jij hebt niks te vrezen, John, je bent altijd een modelwerknemer geweest, de collega van de maand.”
Bressers overwoog een adequate reactie op de laatste opmerking van zijn oude collega Nieuwenhuizen, maar besloot dat het weinig nut zou hebben om hem tegen zich in het harnas te jagen. Misschien zou een rotopmerking doel treffen, waarschijnlijk niet, want oude Fred zat er nooit zo mee met wat mensen zeiden. Bovendien had hij twintig jaar geleden de firma verlaten en zich daarna ongetwijfeld in leven gehouden met allerlei duistere klusjes, want hij had natuurlijk een behoorlijk groot netwerk opgebouwd.
Terwijl zijn handen op het geopende portier rustten, keek hij het gezelschap na dat de parkeerplaats begon te verlaten. Ze waren met zijn tweeën. “Geluk ermee, Fred, je zult nooit eenzaam worden, want je bent altijd al blij met jezelf geweest. Geen behoefte aan anderen.” Hij vervloekte zijn woorden, had in zijn auto moeten stappen en wegrijden. Het was erg dom.
“Eerlijk gezegd had ik gehoopt mee te kunnen rijden naar het restaurant, om de familie te condoleren.”
“Weet je wie Greg heeft doodgeschoten?”
“Ik ben het niet geweest,” zei Nieuwenhuizen.
Er lag een nieuwe opmerking op het puntje van zijn tong, omdat incident managers dikwijls worstelden met de grenzen van wat de Majesteit hen toeliet. Al waren er in de firma sinds 1815 nauwelijks nieuwe regels aangenomen, alles was hetzelfde gebleven.
“Stap maar in,” zei Bressers, “ik neem je mee, omdat er tientallen getuigen zijn die kunnen getuigen dat we hier samen aan het praten zijn geweest. Verondersteld dat je iets vervelends van plan bent geweest of zo.”
“Dank voor je vertrouwen, John.”
“Ik vertrouw je helemaal niet. Dat is het probleem.”
Een inwendige stem waarschuwde hem ervoor dat Nieuwenhuizen hun gesprek stiekem zou opnemen en vroeg of laat gebruiken om hem keihard te chanteren.
Ondanks zijn vrijwillige pensionering leek dit toch verdacht veel op werk en zelfs heel hard werken. Hij startte zijn auto en begon rustig weg te rijden. Het restaurant lag zo’n tien minuten verderop. Ook nu klonk er muziek uit de speakers, klassieke muziek, een stuk van Beethoven, hij herkende het en schakelde de radio uit, omdat de aanwezigheid van Fred Nieuwenhuizen het moment leek te ontheiligen.
“Heb jij last gehad van de financiële crisis?’, vroeg Nieuwenhuizen die het handschoenenkastje controleerde, de zonneklep omlaag deed en weer omhoog.
“Nee.”
Verleden jaar liep er in de straat van Bressers regelmatig een man met een hondje die veel last zei te hebben gehad van de financiële crisis, net als enkele andere mannen. Bij die gelegenheid had het amper boeiend geleken om hun identiteit te achterhalen, achteraf was het lichtzinnig om dat niet te hebben gedaan en hopelijk had Foley toch een dossier liggen.
“Je belegt toch in aandelen en zo?”
“Al maanden van tevoren schreven verschillende gerenommeerde journalisten dat er een crisis aan zat te komen. Ik heb snel mijn zaken geregeld en dus ook totaal geen last gehad van de grote kladderadatsch.”
“Nee, jij natuurlijk weer niet.”
“Je moet de bladen bijhouden. Dat weet je toch.”
“Weinig tijdschriften, hoor, waar ik woon.”
“St. George?”
“Ja.”
“Fred, ook wel bijgenaamd de Duitser.”
“Zie je wel dat je het weet.”
“In Nederland vanwege de begrafenis van Greg?”
“Nee, ik kreeg een telefoontje van Joan – eh – de echtgenote van Nicky Reijnders, of ik wilde helpen, want ze wil gewoon graag de moordenaar van haar man vinden en voor het gerecht slepen, voordat de zaak begint te etteren als een open zweer. Snap je? Omdat zijn dood al werd gezien als een eindspel.”
“Jouw woordkeus of die van Joan?”
“Huh, de mijne.”
“Dus je bent al een tijdje terug in het koninkrijk.”
Hun bestemming lag ongeveer anderhalve kilometer rijden van het kerkhof, het was bijna uitsluitend rechtuit rijden. Bressers reed zijn auto vrij kalm over de parkeerplaats en stopte ver van de hoofdingang. Het was een restaurant dat voor een groot deel bestond dankzij de begrafenissen die er eindigden.
“Maandje of twee, denk ik.”
Met een haastige beweging schakelde Bressers de motor uit, gooide het portier open en keek even opzij.
Kennelijk koesterde de weduwe weinig vertrouwen in het vermogen van de Nederlandse politie om de zaak naar behoren op te lossen. Het bleek voor Joan een kwestie te worden met een open einde, zodat er over tien jaar nog werd gespeculeerd over wie het had gedaan. Ondanks technische hulpmiddelen waarvan de bewakingscamera een belangrijke had moeten zijn. Zoals wel vaker het geval was, bleken de beelden niet duidelijk genoeg te zijn om een dader te herkennen.
Beide mannen stapten uit de auto. “Om kort te gaan. Je kwam hierheen vanwege de zaak Reijnders, terwijl de affaire Teunissen er ineens doorheen denderde.”
Portieren sloegen met een echoënd geluid dicht. Bressers en Nieuwenhuizen keken elkaar aan. “Ik heb gehoord dat die zwarte bastaard bij jou rondhangt.”
“Wie?”
“Peter Blakely, hij noemt zich Tosh.”
“Hij komt me wel eens opzoeken.”
“Ik zou hem ontzettend graag aan de tand willen voelen over de moord op zijn vader. Om de een of andere reden krijg ik dat jong nooit te pakken, hij is zo vlug als dunne stront,” zei Nieuwenhuizen.
“Anything you can do, I can do it better.”
“Ja, m’n reet,” zei Nieuwenhuizen, “de organisatie Equal Chances stelde als voorwaarde dat hij een gewone christelijke voornaam zou voeren, dus Peter.”
Er verscheen een grijns op het gezicht van Bressers.
“Toen viel de keuze op Peter, omdat de reggaezanger Peter Tosh heette. Ik vind het goed gevonden, hoor.”
Terwijl ze samen naar de hoofingang van het restaurant liepen, knipperden zijn autolichten een paar keer. Het drong tot Bressers door dat er in de afgelopen jaren flink met de jonge Tosh was gesold, die op zeker moment zelfs niet meer zijn eigen naam mocht gebruiken en ook het geloof van zijn vader diende aan te nemen. Er moest veel onderdrukte haat in het ventje aanwezig zijn, het kon moeilijk anders.
Bressers zag de mondhoeken van Nieuwenhuizen omhoog gaan, er verscheen een twinkeling in de ogen van zijn oude collega, die ook weer verdween, zodra ze de ontvangsthal betraden – er stond een jonge vrouw in een donker mantelpakje en een witte blouse.
Tijdens hun laatste ontmoeting had Tosh gezegd eveneens incident manager te willen worden. Volgens Sven Boele zou hij in elk geval intelligent genoeg moeten zijn, maar voor zijn kandidatuur had hij een tweede man of vrouw nodig die het werk lange tijd had gedaan, anders zou er nooit wat gebeuren. Zo had Sven Boele zijn aanstelling te danken aan uiteraard John Bressers, maar ook Greg Teunissen.
Na de condoleance liep Bressers alleen terug naar zijn auto, maar voelde onverwacht een hand op een schouder die aan Foley toe bleek te horen. Er volgde een korte venijnige blik van de man die binnenkort zestig jaar zou worden. “Sorry, John, ik vergeet soms dat me dit makkelijk een botbreuk kan opleveren.”
“Verdomme.”
“Nogmaals – sorry.”
“Ik heb gehoord dat je alle oudgedienden met een duister verleden aan het opruimen bent, zoals Greg.”
‘Beslist niet waar.”
“Dacht ik al.”
“Morgen gaan we het archief van Greg verhuizen en zoals je weet schrijven de regels van de firma voor dat er een incident manager bij aanwezig moet zijn die de overledene tijdens zijn carrière goed heeft gekend.”
“Goed, ik ben er. Om negen uur.”
“Ik zal het aan de jongens doorgeven.”
“Dan heb ik ook nog een punt.”
“Ja?”
“Tosh Blakely heeft een verzoek bij me neergelegd, een tijdje terug. Hij wil incident manager worden. De steun van Sven Boele heeft hij blijkbaar al gekregen.”
“Wat denk jezelf?”
“Hij komt opgeruimd over, zo op het oog een vrolijke optimistische jongen, heeft een voornaam die hem sterker moet maken en de mensen van Equal Chances hebben geprobeerd een blanke van hem te maken en dat is mislukt. Hij is gewoon wie hij is en dat is goed.”
Groepjes mannen en vrouwen verlieten het restaurant.
‘Heb je hem al eens verhoord over zijn vader?”
“Nee.”
“Hij moet hem hebben gehaat. Denk je ook niet?”
“Je denkt aan een Oedipuscomplex.”
“Tuurlijk.”
“Het lijkt me wel dat hij dat heeft.”
“Ja, zeker.”
“Maar hij vindt zich niet slim genoeg om de camera’s in de binnenstad te foppen, zoals de dader dat zo goed heeft gedaan en iedereen praat er momenteel over.”
“Ja, dat bewijst het relatieve nut van beveiligingscamera’s,” zei Foley, “we hebben de dader gefilmd en nog altijd geen idee wie het is.” In de tussentijd opende Bressers het portier van zijn auto. “Je snapt toch dat hij een goeie verdachte is?”
“Net als Fred. Of Joan Reijnders en personal assistent Van der Schoor.”
John Bressers (10/20) 22-11-63, 15-03-44 BC, 15-04-65, 06-06-68, 04-04-68 en 08-12-80
’s Middags lag het weinige dat Bressers aan informatie had verzameld over het Supertrio op zijn bureau beneden in de kluis. Zoals steeds achter een beveiligde deur. Meer dan twintig jaar geleden had hij Weimans doodgeschoten onderweg naar Singapore. Daarmee kwam het Supertrio ten einde, alleen Nieuwenhuizen leefde en Teunissen uiteraard. Toen nog wel. Het zou bijna twee weken duren voordat de begrafenis zou plaatsvinden, omdat er een onderzoek behoorde uit te wijzen of er forensisch bewijsmateriaal was achtergebleven op het lichaam.
Uiteraard ging de politie uit van het tegendeel, maar Bressers vermoedde dat het wapen in geen enkele database voor zou komen. Ook de firma gebruikte het liefst wapens die al vele jaren in privéverzamelingen werden achtergehouden, zodat er officieel niets over bekend was. Er zou geen dader worden gevonden.
Twee dagen later parkeerde hij zijn auto op het erf van de familie Teunissen. Het was alles behalve zijn eerste bezoek, dus Bressers wist dat er een blaffende hond tevoorschijn zou komen. Niet eens zo’n groot dier, het maakte overigens wel een hoop lawaai. Al snel kwam er een jongere vrouw tevoorschijn dan Bressers had verwacht, een dochter van Gregory en Deborah. In zijn achterhoofd bewaarde hij het idee dat ze een reeks van verwijten begon uit te spugen vanwege een soort gedeelde medeplichtigheid, een collega van haar vader die nog in leven bleek te zijn. Soms gebeurde er zoiets. Vandaag toonde ze een vriendelijke glimlach die snel weer verdween, Bressers behoorde min of meer toevallig tot de oude vrienden van haar ouders. Hij kwam er al heel lang.
“Dag John,” zei Fleur, zoals de jonge vrouw heette.
Terwijl de hond met een kwispelende staart blafte, stak Bressers zijn hand naar de vrouw uit en condoleerde haar op rustige toon met het verlies van haar vader. Natuurlijk noemde hij het een kwestie van tijd voordat de dader gevonden zou worden. Hij vond het niet gepast om Fleur te zoenen, zoals haar moeder. Zonder Roosmarijn waren ze echt nooit zo makkelijk bevriend geraakt. Zo’n man was hij nu eenmaal niet.
Ze betraden een wit geschilderd halletje, recht vooruit bevond zich het toilet. Om in de woonkamer te komen moesten ze rechts, door de keuken en de gang. Het gebeurde hoogst zelden dat hij een boerderij via de voordeur binnenkwam, ook hier gebeurde dat niet.
Aan de eettafel zaten Deborah en haar jongste zoon. Er waren twee jongens en een meisje in het gezin.
Nadat ze de eerste noodzakelijke plichtplegingen hadden uitgewisseld, nam Bressers plaats. “Hopelijk heb je zijn mobiele telefoon voor me,” zei hij, “daar zou ik wat aanwijzingen in terug kunnen vinden.”
“Het verbaast me trouwens dat je dat niet meteen hebt gedaan,” zei Deborah. “Of jullie chef, die Australiër.”
“We hebben geen behoefte aan een drijfjacht,” zei Bressers, “net zoals de politie zoeken we onze verdachten het liefst op als ze nietsvermoedend in hun bedje liggen te slapen. Da’s veruit het makkelijkst.”
“Om vijf uur ’s ochtends,” zei Jan Teunissen, “dan zijn de mensen over het algemeen het diepst in slaap.”
“We praten al dagenlang over papa,” zei Fleur, “dus wie hem vermoord kan hebben en vooral waarom. Maar ook zijn eigenaardigheden. Zijn rare humor.”
“Soms denk je dat hij zo weer binnen kan komen,” zei Deborah die een ouder model telefoon uit de la pakte. “Ik heb de instructies van Gregory gevolgd en niets gedaan, vooral de laatste tijd zei hij vaak dat ik het toestel onaangeroerd moest laten liggen tot jij langs zou komen, of een man met een Scandinavische voornaam. Ik ben nu even vergeten hoe hij heet.”
“Sven.”
“Ja, die!”
Het koste Bressers geen enkele moeite om zich een voorstelling te maken van de afgelopen dagen in dit huis. Met name de gesprekken die ze hadden gevoerd.
Jaren geleden werd hij tijdens verjaardagen meer dan eens overvallen door Jan Teunissen die vandaag relatief bedaard aan tafel toe zat te kijken, terwijl Bressers het toestel woog en wachtte tot hij de zes cijfers van de pincode zou invoeren. Jaren geleden wist Jan hem wel eens te overvallen met een vraag over de moord op – uiteraard – John Kennedy.
Vader Greg zat op de achtergrond met een grijns te luisteren en Bressers vond het nog steeds een vreemde aanblik – zijn oude collega zonder zijn snor.
“Denkt u dat Amerikanen liever een zwarte president hebben dan een katholieke? Obama zit zijn tijd gewoon uit. Het verbaast me dat er niks gebeurt,” zei Jan.
“Alsof je op een aanslag zit te wachten.”
“Nee. Natuurlijk niet.”
“Zo klink je wel een beetje, jongen.”
“Kennedy hebben ze vermoord, omdat hij katholiek was, maar Obama laten ze ongemoeid. Best vreemd.”
“Daarom denken je vader en jij dat Amerikanen een verkeerd geloof erger vinden dan een huidskleur?”
“Ja.”
“Zolang je er geen bewijs voor hebt, is het alleen interessant voor discussies op verjaardagsfeestjes.”
“Dus u denkt, mijnheer John Bressers, dat Kennedy niet vanwege zijn katholieke geloof is vermoord!”
“Je zou eerst moeten bewijzen dat dat katholieke geloof er werkelijk iets mee te maken heeft gehad.”
“Oké.”
“Bovendien weet je niet of er helemaal geen aanslagen zijn geweest of voorkomen. Zulke zaken worden uit de media gehouden. Dat is normaal.”
Zo ging het veel vaker en het onderwerp, dus Kennedy, kwam tijdens elke verjaardag wel eens ter sprake, zoals ook het complot continu veranderde en werd aangepast aan de feiten die Amerikaanse inlichtingendiensten diensten vrij begonnen te geven. In het begin was er zonder twijfel een tweede schutter betrokken, later niet meer, omdat de bewijslast te duidelijk in de richting van een Lone Gunman wees.
Drie paar ogen volgden zijn verrichtingen – Bressers tikte de pincode in die Teunissen had gebruikt en uiteraard was het de datum waarop Kennedy stierf.
“In één keer,” zei Jan, alsof hij nauwelijks durfde te geloven dat Bressers de telefoon van Greg met slechts zes cijfers had weten te deblokkeren. “Je hoefde er niet eens over na te denken, hè. Heb ik gelijk of niet?”
“Het meest besproken onderwerp hier in huis.”
“22 november 1963,” zei Fleur.
“Ja, natuurlijk,” zei Jan.
“Nooit over nagedacht,” zei Deborah. “Zijn werk.”
“Maar zes cijfers?”, vroeg Jan.
“Ja, telefoons die we gebruiken voor ons werk horen meer variabelen te hebben dan vier cijfers, dus moeilijker open te breken door eventuele buitenstaanders. Bovendien houden we het toestel dat we voor het laatst hebben gebruikt, omdat we oproepbaar moeten zijn en nooit echt met pensioen.”
Er viel een stilte die vrijwel direct werd opgevuld door de stem van Fleur Teunissen, maar Bressers negeerde haar korte tijd – hij opende een gesprek, geen gewone conversatie in woorden, maar getallen.
22-11-63, 15-03-44 BC, 15-04-65, 06-06-68, 04-04-68 en 08-12-80. Uiteraard waren het geen normale getallen, maar specifieke datums waarvan hij er een aantal meteen herkende, het waren dagen waarop bekende historische personen waren vermoord. Zoals John Kennedy, Julius Caesar, Abraham Lincoln uiteraard. Robert Kennedy, Martin Luther King, John Lennon. Voor een man die geloofde in complotten viel het moeilijk verkeerd te begrijpen wat er stond.
“Greg werd bedreigd. Wist je dat?”, vroeg Bressers.
“Nee, hij sprak nooit over zulke dingen,” zei Deborah, “deed altijd heel gewoon en opgewekt.”
“Door wie? Staat dat erbij?”, vroeg Jan.
“Nee.”
“We hebben zoveel mogelijk spullen die iets zouden kunnen betekenen meegegeven aan de politie, maar zijn telefoon moesten we voor jou of Sven bewaren.”
“Dank je, Deborah. Ik zorg ervoor dat het toestel bij de politie terechtkomt. We zullen de dader vinden.”
“Weet je al wie het is?’, vroeg Fleur.
Bijna een half uur later reed hij over een smalle dijk naar de provinciale weg die hem naar huis bracht. De vraag van Fleur bleef in zijn hoofd hangen en als eerste dacht Bressers aan Fred Nieuwenhuizen, een ideale dader, maar er zou allicht een andere verdachte moeten rondlopen met een verdomd goeie reden om een gepensioneerde incident manager te vermoorden. Uit de speakers klonk zachte muziek, klassieke rock, eerder om de stilte te verdrijven, als goede afleiding.
Bressers vond het erg tragisch voor Deborah en haar kinderen dat hun vader was vermoord. Natuurlijk herinnerde hij zich de woorden van Teunissen die ooit had geroepen dat hij sociopaat was. Destijds had hij er nauwelijks op gereageerd, maar Bressers zou vandaag hebben gezegd dat hij het er niet mee eens was, al deed het hem weinig als hij beroepshalve een sanctie moest uitvoeren op – iemand, bijvoorbeeld Jo Weimans die de firma had verraden door zijn eigen zaken voorrang te geven. Ze wisten allemaal wat er zou gebeuren, tijdens hun aanstelling kregen ze onomwonden te horen wat de verboden en geboden zouden zijn. Van der Brink en later Foley spraken het duidelijkste Nederlands dat ze allebei beheersten. Uiteraard volgde er in latere jaren, als de overtreding had plaatsgevonden, geen waarschuwing meer. Een incident manager deed zijn werk voor de Majesteit.
Mogelijk weigerde John Bressers ook wel te erkennen dat hij een sociopaat was, al deed het portret dat zijn ex-vrouw van hem geschilderd had wat anders vermoeden. Net voorbij een spoorwegovergang stuurde hij een berichtje naar Roosmarijn, omdat hij wilde weten wie het schilderij had gekocht. Een antwoord volgde vrijwel direct, zoals altijd. ‘Lydia Weimans, een zusje van Jo, die toen verdronken is.’ Terwijl er een nummer van The Who speelde, tikte hij zijn reactie. ‘Heeft ze er soms bij gezegd waarom?’
‘Misschien vindt ze je wel leuk!’
‘Serieus?’
‘Je was erbij toen haar broer is verdronken, zoiets vertelde ze me tijdens de receptie en dat vreet na twintig jaar nog hevig aan haar nachtrust. Heel erg.’
In gedachten zag hij zichzelf zwijgend de twee schoten afvuren op Jo Weimans wiens open gesperde ogen hem korte tijd aanstaarden. Er is in Zuidoost-Azië nooit een lichaam aangespoeld op een strand dat op een of andere wijze aan Weimans werd toegeschreven. Voor de officiële rapporten was hij in het water verdwenen en gold het als een ongeluk, zodat zijn nabestaanden recht hadden op een uitkering. Het vriendinnetje dat in de villa op Ko Samui woonde kreeg helemaal niets en moest terug naar haar familie die haar ook weer heeft verstoten.
‘Zeg eens. Wat gaat ze met je schilderij doen?’
‘Ik heb het gemaakt tijdens onze scheiding, mijn psycholoog zei dat het mogelijk zou helpen en ja, John, ik geef toe dat ik je ogen kouder heb gemaakt dan ze in werkelijkheid zijn. Je bent ook best lief.’
‘Gelukkig. Ik zou er bijna slecht van slapen.’
‘Jij hebt geen last van zulke dingen, Johnny.’
Roosmarijn wist met andere woorden niet wat Lydia met het schilderij ging doen. Of waarom ze het per se had willen kopen. Alleen dat het met vroeger te maken moest hebben, twintig jaar geleden, toen Reijnders in een hotelletje op St. George een meisje had verkracht en verlossing verwachtte van zijn helpers Jo Weimans of Fred Nieuwenhuizen. In plaats daarvan kreeg hij Bressers, iemand die zelden geplaagd werd door een slecht geweten, maar wel bekend stond om zijn grote respect voor iets dat de Majesteit werd genoemd. Daar kon geen twijfel over bestaan. Eerst tekende Reijnders een schuldbekentenis, later werd Weimans doodgeschoten, omdat hij de firma had verraden.
Lang daarvoor al had Fred een dochter verwekt bij een zekere Van Weijlands, het meisje heette Claudia en was erg slim, net zoals haar vader overigens, want die leefde na al die jaren ook nog. Het zou goed mogelijk zijn dat Fred de bestuurder is geweest van de auto die Chrissie Blakely heeft geschept tijdens haar wandelingetje naar huis.
‘Op de middelbare school is Lydia trouwens een vriendinnetje geweest van Manfred Pastoor. Die moet je kennen. We hadden het heel vaak over die twee.’
‘Ik wist niet eens dat ze elkaar kenden.’
‘Geen idee. Jullie zijn typische Brabanders en hebben allemaal de neiging om vooral de politie niet te bellen als er eens een keer problemen zijn in jullie straat.’
John Bressers (9/15) De dood van Jo Weimans
Twintig jaar later speelden zijn herinneringen aan de zeiltocht met Weimans nauwelijks een rol van enige betekenis. Het was een kalme reis geweest, maar aan het eind had Bressers als enige opvarende in de haven afgemeerd. Ongelukken gebeurden nu eenmaal, zo zou hij het ook aan de douaneambtenaar hebben uitgelegd die geen vragen stelde over een tweede persoon aan boord.
Alsof die er nooit was geweest.
Nadat hij zijn bord en mok had opgeruimd, wilde hij zijn sportspullen bij elkaar zoeken. Maar de bel ging. Bressers verwachtte geen bezoekers en slechte berichten gaf Foley meestal telefonisch door, of ze zouden echt beroerd moet zijn. Dan kwam hij zelf.
Zoals de dag waarop Reijnders dood in het grachtenwater was gevonden. Ook zijn telefoon meldde geen opmerkelijke flashberichten, alleen iets over gewelddadig verlopen verkiezingen in Pakistan.
Hij opende de voordeur en kwam oog in oog te staan met een breeduit grijnzende Tosh Blakely die inmiddels hoog en droog thuis op St. George had moeten zijn. “Kom binnen,” zei Bressers. “Had jij niet ergens anders moeten zijn?” Voordat Tosh binnenkwam, leek hij een lichte buiging te maken. Binnen hing er een prettige koelte.
“Klopt. Ik werd tegengehouden door de douane op Aruba,” zei Tosh. “Vervolgens zijn ze een tijdje aan het bekvechten geweest of ik wel terug moest gaan.”
“Vanwege het onderzoek naar de moord op Reijnders,” zei Bressers, “je bent een verdachte.”
“Na al die maanden hebben ze de dader nog niet,” zei Tosh die de donkere woonkamer van Bressers betrad.
“Je zou denken dat het makkelijker is om een dader te vinden die ze rondom hebben gefilmd, maar in werkelijkheid valt de beeldkwaliteit zeker in het donker tegen en zijn mensen slecht herkenbaar.”
“Dat is toch raar. Vind je niet?” Er viel een korte stilte die Tosh gebruikte om een stoel achteruit te trekken en plaats te nemen. Bressers volgde zijn voorbeeld. “Laatst is er een meisje verkracht in Rotterdam, aan de hand van bewakingscamera’s hebben ze de dader gevonden. Nu is er een politicus vermoord en ze hebben geen flauw idee wie het kan zijn geweest.”
“Goede voorbereiding, denk ik,” zei Bressers.
“Als ik ergens heen wil, moet ik het melden.”
“Ja, da’s logisch. Heb je een inkomen? Een kamer?”
“Allemaal geregeld. Meteen al. Wil je geloven dat de weduwe, zeg maar mijn stiefmoeder, heeft erkend dat ik zijn zoon ben? Terwijl ik op Aruba zat te wachten, kreeg ik ineens bezoek van een stel advocaten. Ik krijg zelfs een maandinkomen. Ik mag doen wat ik wil. Ze hebben me alleen verboden de pers op te zoeken om mijn verhaal te doen. Elke maand een zak geld.”
“Nick Reijnders zal wel een zoon hebben achtergelaten die politieke ambities heeft of ze nog moet zien te kweken. Dan kun je beter de buitenechtelijke zoon uitschakelen door hem een maandelijkse toelage te geven. Voor de tegenstander hem gebruikt.”
“Sven zei ook al zoiets.”
“Tenzij je de moordenaar van je pa blijkt te zijn.”
“Kleine lettertjes. Maar dat staat er ook in, ja.”
“Dus. Als ik meteen met de deur in huis mag vallen.”
“Onschuldig,” zei Tosh die zijn armen omhoog stak, “zo slim ben ik niet eens dat ik alle beveiligingscamera’s in het centrum van de stad zou kunnen foppen. Ik was er vol in gegaan! Echt waar!”
“Ik geef wel toe dat het een interessant punt is. Het veronderstelt iemand die zich bewust is van de camera’s en tegelijkertijd weet dat de beelden meestal slecht van kwaliteit zijn, je doet er erg weinig mee.”
Voordat hij verderging, trok hij een la open en pakte een foto die hij er sinds enkele dagen bewaarde en nu op tafel legde, hij draaide en schoof hem door naar Tosh. “Zeg eens. Ken jij deze man?”, vroeg Bressers.
Het was Fred Nieuwenhuizen, zoals hij er twintig jaar geleden uitzag. Een recentere foto had Bressers niet.
Vrijwel direct danste er een glimlach op Tosh’ gezicht. “Ja, zeker, we noemen hem de Duitser.”
“Hij is Nederlander.”
“Ja,” zei Tosh.
“Woont hij soms op St. George?”, vroeg Bressers.
“Hij heeft een strandhuis op palen, zodat hij geen natte voeten krijgt als er een overstroming gebeurt.”
Er lag een nieuwe vraag op het puntje van zijn tong, maar Bressers slaagde erin zijn woorden snel in te slikken. Hij verwachtte dat de eilandbewoners het beslist zouden moeten weten als een blanke Hollander dagelijks bezopen werd en soms ook in zijn auto naar de stad reed. Niettemin zou Fred een aanslag op Chrissie Blakely gedetailleerd hebben voorbereid, daar kende Bressers hem goed genoeg voor.
Vermoedelijk zou Fred een auto hebben gehuurd of er eentje geleend van een toerist, of zomaar iemand, zodat hij drank voor een feestje kon gaan kopen. Zoiets. Ook Chrissie volgde vermoedelijk haar vaste routine en gebruikte elke dag hetzelfde stukje weg, zodat de aanvaller wist wanneer hij zijn slachtoffer op het perfecte plekje zou aantreffen. Het was heel menselijk. Normaal zou Bressers aan een echt ongeluk willen denken, maar nu leek hij vooral redenen te hebben om contact op te nemen met Boele.
Die moest de zaak maar eens uitzoeken. Vaststellen of Fred inderdaad de aanslagpleger was geweest, een man die nu eenmaal slechter op zijn financiën had gepast dan Bressers en meer risico had genomen.
“Wil je koffie?”
“Ja – lekker.”
“Tosh – ik vind het leuk om je weer eens te zien, maar je begrijpt natuurlijk dat je onmogelijk kunt blijven.”
“Eerlijk gezegd wilde ik iets vragen.”
“Wat dan?”
“Kan ik incident manager worden?”
*****
Ruim een kwartier nadat Tosh Blakely weer was vertrokken, zat Bressers aan zijn eettafel. Oude herinneringen spookten door zijn hoofd, dankzij een naam die al lang niet meer werd genoemd in een beschaafd gezelschap. Eerst Claudia van Weijlands, een dochter van Fred Nieuwenhuizen, maar haar intelligente moeder had de aansprakelijkheid geweigerd van een man die als zaaddonor had gefungeerd. Nu volgde Tosh, die de naam wist te noemen. Op het eiland bleek Fred een man te zijn die voldoende ontzag afdwong om mensen ervan te overtuigen dat ze uit zijn buurt moesten blijven. Dus de voormalige collega van Bressers, Fred, woonde op St. George, daarmee werd hij automatisch verdacht van moord. Ideale verdachte. In elk geval een man met wie de plaatselijke recherche beslist moest gaan praten.
Voordat hij Foley opbelde, nam hij een volgende kop koffie. Het onderwerp hield hem bezig. Het had eventjes geduurd, maar nu had de zaak zijn volledige aandacht gekregen, vanwege de moord op Teunissen.
Een koudbloedige liquidatie. Als relatieve buitenstaander zag hij geen enkel motief om een oudere gepensioneerde man om te leggen, omdat het voor iedereen volstrekt duidelijk moest zijn dat Teunissen allang niet meer actief was in het wereldje.
“Foley – met mij.”
“Ik had je telefoontje al verwacht.”
“Weet jij dat Fred Nieuwenhuizen op St. George woont of misschien heeft gewoond? Ik kan het me voorstellen dat hij inmiddels is vertrokken. Tosh kende hem. De mensen noemden hem ‘de Duitser’.”
“John, die man heeft twintig jaar geleden de dienst verlaten – ik geloof – na de dood van Jo Weimans.”
“Een reden te meer om hem te volgen.”
“Ik zal Sven Boele vragen onderzoek te doen.”
“Heb je ooit gehoord over drie mannen die in de firma bekend stonden als het Supertrio? Een bijnaam waar ze volgens mij ook zelf verantwoordelijk voor waren. Fred Nieuwenhuizen, Jo Weimans, Greg Teunissen.”
“Jezus. Nu snap ik je pas.”
“Als je vuile klusjes op te knappen had, dan moest je hen bellen. Dus ook Greg voordat hij trouwde. Beïnvloeden van verkiezingen ging zonder internet en sociale media moeilijker dan vandaag. We betaalden journalisten voor opruiende artikelen. Om een voorbeeld te noemen. En ze zorgden ook voor bescherming als de tegenstander vervelend werd.”
“Maar de firma heeft een hekel aan clubjes.”
“Precies. Ze werden uit elkaar gehaald,” zei Bressers.
“Hoe is Weimans aan zijn einde gekomen?”
Vermoedelijk zou Bressers het verhaal komende tijd wat vaker moeten doorvertellen en in alle gevallen zou hij dat doen zoals hij het indertijd had opgeschreven. Zeker in het begin leek het een rustige tocht te worden, ondanks alle vrees die er bestond voor piraten. Bressers stond meestal zelf aan het roer, omdat hij in zijn latere jaren vaker gezeild had dan Weimans wiens ervaring vooral het IJsselmeer betrof.
Terwijl de boot langzaam afzakte naar het zuiden, kwamen ze alles tegen wat een modern leven in tropische gebieden aantrekkelijk maar ook afstotelijk maakte, zoals riolen die eindigden in open zee. Hun wapens bleven binnen handbereik in de kist, want vriendelijke passanten veranderden wel eens in gevaarlijk agressieve piraten. Toch gebeurde er niets.
“Hij is overboord geslagen en verdronken,” zei Bressers die zich zijn woorden hoorde uitspreken.
Toch liet hij een veel te lange stilte vallen, zodat Foley voor zichzelf kon invullen dat er geen echt antwoord zou volgen. “Domme pech. Ik lag te slapen en merkte pas uren later dat hij was verdwenen. Zo staat het ook in mijn persoonlijke verslag. Je hebt het op je bureau liggen en anders heb ik je onderschat.”
“Je hebt gelijk, het ligt inderdaad voor me.”
“Vier uur op, vier uur af. Zo hadden we het afgesproken. Ik werd wakker en hij was verdwenen.”
“Het vermoeden bestond dat hij werd vergiftigd door zijn vriendin, ze zou vergif in zijn tandpasta hebben gespoten. Hij had een groot vermogen opgebouwd, maar ze zou geen cent van hem erven. Nooit. Never.”
Voordat Foley antwoord gaf liet hij een tweede stilte vallen. “Ik vraag me af of er een connectie bestaat met Gregs dood. Ik denk dat je in je archief moet zoeken wat je hebt over het Supertrio dat je noemde.”
“Goed.”
Zijn toestel liet hij op tafel liggen en Bressers verwonderde zich over de naïviteit van zijn oude chef die ernstig geloofde in opening van zaken via een open telefoonlijn. Zeker vandaag herinnerde hij zich exact hoe Weimans overboord was geslagen en vervolgens verdwenen, nadat John Bressers twee kogels had afgevuurd, eentje in de borst, eentje in het hoofd van een man die het niet had zien aankomen.
Nog steeds in Thaise territoriale wateren had Bressers de boot een eindje uit de kust terecht laten komen en Weimans stapte gebogen uit de kajuit, want hij had net een paar uurtjes op bed gelegen. Ietwat verstrooid stond hij om zich heen te kijken, zocht de kust die inmiddels was teruggedrongen tot een lage streep. Met een ijzige kalmte wachtte Bressers tot het ideale moment aanbrak, Weimans klom op het bankje en trok de ritssluiting van zijn te korte broek omlaag. Juist op dat moment ging Bressers zonder een woord te zeggen overstag, de giek zwaaide met een enorme zwieper naar stuurboord en hij zag het grote lijf van Jo Weimans door de lucht suizen. Er klonk een ijzingwekkende kreet die, zoals altijd, erg ver droeg op het water. Bressers haatte zulke momenten en liet korte verklarende speeches achterwege. Ook toen.
Voor de douane, mocht iemand erom vragen, was herr Rummenigge onderweg van boord gegaan, het lot van Weimans zou uitgelegd worden in een rapport.
Dronken overboord geslagen en toen verdronken.
Korte verhalen & feuilletons 